Theo các chuyên gia, mô hình trình diễn kỹ thuật phải là hình mẫu tối ưu cho một giải pháp sản xuất. Phải có tính đại diện cho vùng, ứng dụng được các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Đặc biệt, phải có tính hiệu quả về kinh tế, xã hội và môi trường; đáp ứng các nhu cầu đích thực của doanh nghiệp, cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn và mang lại hiệu quả kinh tế cho họ. Để đảm bảo tính bền vững của mô hình, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất cần xác định rõ trách nhiệm, lợi ích của mình khi tham gia các mô hình. Thông qua mô hình để xây dựng năng lực và chuyển giao kỹ thuật cho các đơn vị, cơ sở sản xuất và cộng đồng. Kỹ thuật chuyển giao phải phù hợp với trình độ và các điều kiện thực tế của doanh nghiệp, trong đó, cần chú ý sự phát triển bền vững và khả năng để nhân rộng.

Một trong những vướng mắc của việc xây dựng mô hình trình diễn là nguồn vốn hỗ trợ còn quá ít so với lượng vốn doanh nghiệp phải đầu tư. Để giúp các doanh nghiệp công nghiệp nông thôn khắc phục phần nào khó khăn, từ năm 2014, Thông tư liên Bộ Tài Chính – Công Thương số 26/2014/TTLT-BTC-BCT đã quy định tăng mức hỗ trợ cho lĩnh vực này. Theo đó, mức hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật để phổ biến công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới, bao gồm các chi phí: Xây dựng, mua máy móc thiết bị, hoàn chỉnh tài liệu về quy trình công nghệ, quy trình sản xuất, phục vụ cho việc trình diễn kỹ thuật tối đa là 30%, nhưng không quá 500 triệu đồng/mô hình. Để nguồn kinh phí khuyến công thực sự phát huy tác dụng, góp phần khuyến khích xây dựng và nhân rộng mô hình hiệu quả hơn nữa, các Sở Công Thương, Trung tâm Khuyến công cần khảo sát, lựa chọn đối tượng phù hợp đối với hạng mục xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về việc xây dựng các mô hình trình diễn. Các đề án xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật chỉ được ưu tiên hỗ trợ khi đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn và dự kiến kết quả đạt được ưu việt hơn so với các đề án khác, có phương án kinh doanh hiệu quả và phù hợp với thực tế địa phương.

 Xây dựng mô hình trình diễn là một phương pháp rất cần thiết và hiệu quả để chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật mới cho doanh nghiệp. Trong những năm qua, các chương trình khuyến công đã xây dựng thành công nhiều mô hình và đạt hiệu quả cao trong tổ chức, nhân rộng mô hình. Phần lớn các mô hình trình diễn sau khi được nghiên cứu triển khai và áp dụng, sản phẩm sản xuất ra đều mang lại hiệu quả vượt trội so với công nghệ và máy móc sử dụng trước đây. Tuy nhiên, để các mô hình thực sự đạt hiệu quả như mong muốn, bên cạnh sự hỗ trợ của nhà nước, các doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức về việc xây dựng các mô hình trình diễn khuyến công, nắm vững văn bản pháp lý cũng như nội dung đầu tư và quy trình xây dựng mô hình.

NGỌC LOAN