Năm 2002 trở về trước, các nhiệm vụ liên quan đến địa phương nói chung, công nghiệp địa phương nói riêng, chủ yếu được giao cho một bộ phận thuộc Vụ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ Công nghiệp) thực hiện, dẫn đến không ít những hạn chế, chưa phát huy được hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành và phối hợp triển khai thực hiện các nhiệm vụ chung giữa Bộ và các địa phương. Bên cạnh đó, công nghiệp nông thôn có những đóng góp tích cực trong việc giải quyết công ăn việc làm cho một bộ phận lớn nông dân, góp phần xoá đói, giảm nghèo, ổn định an sinh xã hội ở nông thôn.

Đáp ứng đòi hỏi thực tế, ngày 04/7/2003, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp ban hành Quyết định số 115/2003/QĐ-BCN quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức Cục Công nghiệp địa phương (CNĐP) - cơ quan trực thuộc Bộ Công nghiệp, giúp Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp ở các địa phương trong phạm vi cả nước.

Ông Ngô Quang Trung, Cục trưởng Cục Công Thương địa phương

BA GIAI ĐOẠN - MỘT CHẶNG ĐƯỜNG

Từ năm 2003 đến năm 2007 - Giai đoạn “bắc cầu”

Tại Nghị định số 55/2003/NĐ-CP ngày 28/5/2003 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công nghiệp, lần đầu tiên Cục CNĐP xuất hiện trong cơ cấu tổ chức của Bộ Công nghiệp. Trên cơ sở đó, ngày 04/7/2003, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp ban hành Quyết định số 115/2003/QĐ-BCN quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Công nghiệp địa phương.

Theo Quyết định số 115/2003/QĐ-BCN, Cục CNĐP giúp Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp ở các địa phương trong phạm vi cả nước, với 16 nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể; ngoài Lãnh đạo Cục, bộ máy giúp việc Cục trưởng có 04 đơn vị trực thuộc Cục; biên chế được giao giai đoạn này là 32 người.

Với vai trò là cơ quan chuyên trách quản lý, làm đầu mối thực hiện công tác quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp địa phương…, Cục CNĐP khi đó gánh trên vai nhiệm vụ làm cầu nối giữa Bộ Công nghiệp và các địa phương trên cả nước trong hành trình vì sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước.

Theo đó, với phương châm hành động: “Bắc cầu đi tới thành công”, Cục CNĐP nhanh chóng tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao, đồng thời tạo điều kiện tốt nhất để việc phối hợp thực hiện hoạt động phát triển công nghiệp giữa Bộ và các địa phương được thuận lợi; nhằm thể hiện sự nhất quán, kiên định trong đường lối phát triển công nghiệp của Đảng và Nhà nước.

Từ năm 2007 đến năm 2017: Nhiều thay đổi lớn về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức

Ngày 31/7/2007, Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XII ban hành Nghị quyết số 01/2007/ QH12, theo đó hợp nhất Bộ Công nghiệp với Bộ Thương mại thành Bộ Công Thương. Trên cơ sở Nghị định số 189/2007/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, ngày 30/01/2008, Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 0799/QĐ-BCT quy định cụ thể hơn về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Cục CNĐP, theo đó Cục thực hiện chức năng quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về: công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, hoạt động khuyến công, khu - cụm - điểm công nghiệp; doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở các địa phương trong cả nước; cùng với 21 nhiệm vụ, quyền hạn và 07 đơn vị trực thuộc. Trong bối cảnh sáp nhập 02 bộ, Cục CNĐP vẫn được giữ nguyên là một đơn vị độc lập được xem là thuận lợi rất lớn so với các đơn vị khác thuộc Bộ.

Với định hướng hỗ trợ Cục CNĐP đẩy mạnh việc triển khai thực hiện hoạt động khuyến công, tháng 12 năm 2009, Lãnh đạo Bộ đồng ý thành lập Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1, nhằm giúp Cục trưởng thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác quản lý nhà nước về hoạt động khuyến công quốc gia khu vực phía Bắc, phù hợp với quy hoạch phát triển công nghiệp vùng, ngành và lãnh thổ.

Tiếp đó, để nâng cao năng lực quản lý và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao tại khu vực phía Nam; tháng 01 năm 2010, Lãnh đạo Bộ nhất trí cho Cục CNĐP thành lập Văn phòng Đại diện tại TP. Hồ Chí Minh - nay là Tổ công tác phía Nam, trực thuộc phòng Kế hoạch - Tổng hợp. Ngày 19/02/2013, thực hiện Nghị định số 95/2012/NĐ-CP của Chính phủ, Bộ Công Thương có Quyết định số 999/QĐ-BCT về việc điều chỉnh, bổ sung và quy định cụ thể hơn về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục CNĐP. Theo đó, Cục CNĐP thực hiện chức năng quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về: công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, khuyến công, cụm công nghiệp, doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa tại các địa phương trong cả nước; thực hiện hoạt động dịch vụ công thuộc lĩnh vực, phạm vi quản lý của mình.

Trong 21 nhiệm vụ cụ thể, Cục CNĐP được giao bổ sung một số nhiệm vụ như: xây dựng, tổ chức triển khai đề án, dự án cho các cơ sở công nghiệp áp dụng sản xuất sạch hơn; giúp Bộ thực hiện các nhiệm vụ của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; làm đầu mối giúp Bộ quản lý hoạt động của Bộ với các địa phương, đặc biệt là theo dõi, đôn đốc các đơn vị thuộc Bộ thực hiện các nhiệm vụ của Lãnh đạo Bộ giao cho các địa phương, v.v…

Với Quyết định số 999/QĐ-BCT, chức năng, nhiệm vụ của Cục CNĐP nặng nề hơn, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cũng tăng lên rất nhiều so với giai đoạn trước đó: về vị trí chức năng, tăng 4 lần; nhiệm vụ cụ thể, tăng gần 2 lần; cơ cấu tổ chức, tăng 2,3 lần. Biên chế công chức năm 2008 là 40 công chức; đến năm 2017 là 50 công chức và 35 viên chức.

Từ năm 2018 đến nay: Đổi tên, thêm nhiều nhiệm vụ mới

Tại Nghị định số 98/2017/NĐ-CP ngày 18 tháng 8 năm 2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, Cục CNĐP chính thức được đổi tên thành Cục Công Thương địa phương (CTĐP). Cùng với việc đổi tên, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Cục CTĐP được bổ sung thêm, bao gồm: quản lý nhà nước và tổ chức thực hiện pháp luật đối với lĩnh vực: công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (làng nghề tiểu thủ công nghiệp); khuyến công; cụm công nghiệp; doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa; tổng hợp chung tình hình phát triển công nghiệp và thương mại tại các địa phương trong cả nước. Ngày 29 tháng 11 năm 2022, Nghị định số 96/2022/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành. Ngay sau đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương có Quyết định số 2638/QĐ-BCT ngày 02/12/2022 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục CTĐP. Về cơ bản, nhiệm vụ của Cục CTĐP vẫn giữ nguyên với biên chế được giao là 43 công chức và 40 viên chức.

20 NĂM GHI DẤU NHIỀU THÀNH TỰU

Xây dựng khung pháp lý - nhiệm vụ cơ bản, hàng đầu

Ngay khi mới được thành lập, Lãnh đạo Cục CTĐP và các đơn vị trực thuộc đã xác định, cần tập trung ngay vào nhiệm vụ xây dựng cơ chế, chính sách và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực quản lý và nhiệm vụ của đơn vị. Bởi lẽ, chỉ khi có được khung pháp lý hoàn thiện, thông suốt và chặt chẽ, thì việc hỗ trợ phát triển công nghiệp địa phương mới có được hiệu quả tốt nhất. Đây cũng là chỉ tiêu đặt ra để những giai đoạn tiếp theo, Cục CTĐP liên tục đề xuất, chủ trì soạn thảo để trình các cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt ban hành nhiều văn bản pháp quy như: Nghị định số 134/2004/NĐ-CP ngày 09/6/2004 về khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn (nay là Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 của Chính phủ về khuyến công); Nghị định số 68/2017/ NĐ-CP ngày 25/5/2017 của Chính phủ về quản lý phát triển cụm công nghiệp (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 66/2020/ NĐ-CP ngày 11/6/2020) - được xem là khung pháp lý cao nhất do Cục chủ trì xây dựng để triển khai việc hỗ trợ phát triển công nghiệp tại các địa phương.

Với hệ thống văn bản pháp quy được Cục CTĐP đề xuất, việc hỗ trợ phát triển công nghiệp địa phương từng bước đảm bảo tính hợp hiến, tính khả thi trong quá trình thực hiện; đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp địa phương.

Bám sát hoạt động phát triển công nghiệp, thương mại

- Nhiệm vụ then chốt Với vai trò đơn vị đầu mối theo dõi hoạt động quản lý nhà nước về công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (sau này bao gồm cả thương mại) của các địa phương, Cục CTĐP xác định việc nắm vững tình hình, điều kiện sản xuất công nghiệp từng vùng, những địa phương còn gặp nhiều khó khăn là một trong những nhiệm vụ then chốt. Hoạt động này không chỉ giúp đơn vị kịp thời đề xuất, tham mưu, kiến nghị để Lãnh đạo Bộ có giải pháp chỉ đạo thúc đẩy phát triển công nghiệp, thương mại đối với các địa phương; mà còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng, hoạch định chính sách phát triển công nghiệp, thương mại của Bộ và các địa phương.

Thực hiện nhiệm vụ trên, Cục CTĐP luôn chủ động phối hợp tốt với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Bộ, đặc biệt là các Sở Công Thương để kịp thời đề xuất, tham mưu, kiến nghị để Lãnh đạo Bộ có giải pháp chỉ đạo thúc đẩy phát triển công nghiệp, thương mại đối với các địa phương; nắm vững tình hình, điều kiện sản xuất công nghiệp từng vùng, những địa phương còn gặp nhiều khó khăn, giúp Bộ tìm biện pháp tháo gỡ, giải quyết.

Thường niên, Cục CTĐP chủ trì triển khai tổ chức các hội nghị ngành Công Thương tại 3 khu vực và các hội nghị chuyên đề nhằm đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của vùng, bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, xúc tiến thương mại, đẩy mạnh liên kết vùng và tăng cường công tác quản lý nhà nước của ngành Công Thương tại địa phương. Các hội nghị được các địa phương đánh giá cao về tính cần thiết, hiệu quả.

Bên cạnh đó, Cục CTĐP chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thuộc Bộ Công Thương thực hiện tốt công tác theo dõi, đôn đốc và kịp thời báo cáo việc thực hiện các thông báo kết luận của Lãnh đạo Bộ tại các buổi làm việc với các tỉnh, thành phố; kịp thời giải quyết các kiến nghị, vướng mắc, tăng cường hiệu quả trong chỉ đạo điều hành giữa Bộ với các địa phương.

Một nhiệm vụ cũng rất quan trọng mà Cục CTĐP triển khai trong quá trình phát triển là thường xuyên giúp Ban cán sự Đảng Bộ nghiên cứu, đánh giá, tổng hợp các báo cáo tình hình thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phương hướng, nhiệm vụ, tầm nhìn các giai đoạn cho các vùng trên cả nước, các nghị quyết của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển các tỉnh, thành phố trọng điểm; có ý kiến đối với văn kiện đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố qua các nhiệm kỳ…, qua đó đề xuất, có ý kiến đối với phương hướng phát triển công nghiệp, thương mại tại các vùng, địa phương trên cả nước.

Đặc biệt, Cục CTĐP được Ban Cán sự Đảng Bộ Công Thương tin tưởng giao nhiệm vụ đầu mối tổ chức tổng kết Nghị quyết số 26-NQ/ TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nghị quyết mới để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW.

“Quả ngọt” từ các chương trình khuyến công

Có thể khẳng định, 20 năm qua, công tác khuyến công đã xác lập những bước đi quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhất là tại khu vực nông thôn; góp phần giải phóng và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực xã hội; khai thác các điều kiện thuận lợi của từng vùng, từng địa phương cho phát triển lực lượng sản xuất; phát huy cao nội lực của các doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn trên cơ sở có sự đồng hành, hỗ trợ của Nhà nước; ứng dụng nhanh các thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến trong sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp.

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về khuyến công ở trung ương và địa phương từng bước được hoàn thiện, bám sát thực tiễn, đưa công tác khuyến công đi vào cuộc sống, góp phần thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường ở khu vực nông thôn, các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Tổ chức hệ thống khuyến công toàn quốc không ngừng được củng cố, trưởng thành, kết nối thống nhất từ Trung ương đến địa phương và hoạt động ngày càng hiệu quả. Đến nay, ngoài Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp 1 trực thuộc Cục Công Thương địa phương, 63/63 Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trên cả nước có đơn vị sự nghiệp thực hiện nhiệm vụ khuyến công với tổng số trên 1.300 cán bộ, viên chức. Ngoài ra, còn có các tổ chức dịch vụ khuyến công khác, như: viện, trường, hiệp hội... tham gia và thực hiện các nội dung hoạt động khuyến công.

Chương trình khuyến công giai đoạn vừa qua với nguồn ngân sách hỗ trợ bình quân hơn 200 tỷ đồng/năm (bao gồm cả kinh phí trung ương và địa phương) đã động viên và huy động được các nguồn lực tham gia hoặc hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất, góp phần vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp; tạo việc làm, tăng thu nhập, thực hiện phân công lại lao động xã hội và xây dựng nông thôn mới; khuyến khích, hỗ trợ sản xuất sạch hơn nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên; giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm; bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường, sức khoẻ con người; hỗ trợ, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển bền vững, thực hiện có hiệu quả lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Các nội dung hoạt động khuyến công như xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, ứng dụng máy móc tiên tiến vào sản xuất; phát triển sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu; hỗ trợ tư vấn, nâng cao năng lực quản lý doanh nghiệp; đào tạo nghề theo nhu cầu… giúp các cơ sở công nghiệp nông thôn có hướng đầu tư hiệu quả, mở rộng sản xuất kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương gia tăng đáng kể, góp phần nâng cao tỷ trọng công nghiệp nông thôn trong toàn ngành; tăng giá trị sản xuất công nghiệp địa phương; đẩy mạnh xoá đói giảm nghèo và phát triển đời sống văn hoá - xã hội, ổn định dân sinh ở nông thôn…

Đưa công tác quản lý cụm công nghiệp đi vào nền nếp, hiệu quả

Từ năm 2008, Cục CTĐP được giao thêm nhiệm vụ theo dõi, quản lý phát triển cụm công nghiệp (CCN). Thực hiện nhiệm vụ này, đơn vị tập trung thu thập thông tin, số liệu, phối hợp với các địa phương tiến hành khảo sát tình hình thực tế liên quan để có cơ sở xây dựng cơ chế, chính sách phục vụ cho công tác quản lý nhà nước đối với CCN. Bước đầu, Cục CTĐP tập trung hướng dẫn thực hiện Thông tư số 13/2008/TT-BCT của Bộ Công Thương về việc thực hiện hỗ trợ đầu tư xây dựng hạ tầng CCN, tiếp theo là xây dựng kế hoạch phát triển cụm có quy mô nhỏ, đáp ứng yêu cầu chung của quy hoạch tổng thể phát triển công nghiệp theo vùng lãnh thổ và quy hoạch phát triển công nghiệp địa phương; phối hợp với các Sở Công Thương xây dựng báo cáo đánh giá tình hình phát triển các cụm để báo cáo Thủ tướng Chính phủ v.v…

Từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 105/2009/QĐ-TTg về quy chế quản lý cụm công nghiệp và Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 39/2009/TT-BCT ngày 28/12/2009 quy định thực hiện một số nội dung của quy chế quản lý CCN, công tác quản lý CCN đã có cơ sở thực hiện và đi vào nền nếp, quy củ, đạt hiệu quả cao hơn. Đặc biệt, Nghị định số 68/2017/NĐ-CP, Nghị định số 66/2020/NĐ-CP về quản lý phát triển CCN và các Thông tư số 15/2017/TT-BCT, 28/2020/ TT-BCT của Bộ Công Thương hướng dẫn thực hiện các Nghị định 68, 66 ra đời đã tạo hành lang pháp lý thống nhất thực hiện trong cả nước từ quy hoạch, thành lập, đầu tư xây dựng hạ tầng, thu hút đầu tư, hoạt động trong CCN. Đồng thời, chấn chỉnh việc phát triển tự phát trước đây, thu hút được các nhà đầu tư hạ tầng và đầu tư thứ cấp. Đến nay, công tác quản lý, đầu tư phát triển CCN nhìn chung được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo theo trình tự, quy định của pháp luật, tạo thuận lợi trong tiếp cận chính sách về đất đai, đáp ứng nhu cầu mặt bằng sản xuất cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hợp tác xã, cơ sở sản xuất.

Thực hiện Nghị quyết số 04/NQ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về việc đồng ý Bộ Công Thương xây dựng Nghị định của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN, thay thế Nghị định số 68/2017/NĐ-CP và Nghị định số 66/2020/NĐ-CP, Cục CTĐP đã và đang tiến hành xây dựng, hoàn thiện dự thảo Nghị định của Chính phủ về quản lý, phát triển CCN thay thế các nghị định trước đây.

Xây dựng cơ chế, chính sách phát triển tiểu thủ công nghiệp và doanh nghiệp

Phát triển tiểu thủ công nghiệp và doanh nghiệp có liên quan đến công tác theo dõi doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa, kinh tế tập thể, hợp tác xã, làng nghề tiểu thủ công nghiệp... Đây là một nhiệm vụ phức tạp, liên quan đến nhiều bộ, ban, ngành khác nhau. Do vậy, để thực hiện triển khai hài hòa các nhiệm vụ, Cục tập trung phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tìm biện pháp, hướng đi phù hợp, giúp thay đổi bộ mặt nông thôn, đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế và từng bước xây dựng cơ chế, chính sách. Căn cứ Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV); Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ DNNVV; Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 15/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngày 16/3/2020, Cục CTĐP đã tham mưu, xây dựng và trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 842/QĐ-BCT quy định công nhận tổ chức, cá nhân thuộc mạng lưới tư vấn viên hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành Công Thương. Triển khai Quyết định số 842/QĐ-BCT, từ năm 2020 đến nay, Cục Công Thương đã trình Bộ Công Thương công nhận 8 tổ chức và 49 cá nhân vào mạng lưới tư vấn viên ngành Công Thương.

Phát hiện và tôn vinh những sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu

Những năm qua, thực hiện Chương trình khuyến công quốc gia, Cục CTĐP chủ trì, phối hợp với các Sở Công Thương thường xuyên triển khai chương trình phát triển sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu nhằm phát hiện và tôn vinh những sản phẩm công nghiệp nông thôn có chất lượng, có giá trị sử dụng cao, có tiềm năng phát triển sản xuất, mở rộng thị trường đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng để có kế hoạch hỗ trợ phát triển sản xuất và xúc tiến thương mại. Công tác bình chọn được thực hiện công khai, minh bạch và tuân thủ các quy định của pháp luật. Tính đến nay đã công nhận và tôn vinh trên 2.000 sản phẩm/bộ sản phẩm công nghiệp nông thôn cấp khu vực và sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia.

Chung tay tạo “diện mạo mới, sức sống mới” cho nông thôn Việt Nam

Bắt đầu từ năm 2010, Cục CTĐP có thêm nhiệm vụ giúp Ban Chỉ đạo của Bộ Công Thương thực hiện các nhiệm vụ của Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới. Theo đó, với tinh thần trách nhiệm cao, Cục CTĐP chủ động phối hợp với Vụ Thị trường trong nước và Tập đoàn Điện lực Việt Nam tham mưu, giúp Bộ Công Thương thực hiện tốt các nhiệm vụ, đặc biệt là triển khai thực hiện 02 nội dung điện nông thôn và cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn. Đồng thời, Cục CTĐP phối hợp với các đơn vị đầu mối của Ban Chỉ đạo Trung ương chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020 và các cơ quan, đơn vị, tổ chức liên quan tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách thực hiện Chương trình. Đặc biệt, qua hơn 10 năm triển khai, Cục là đầu mối, phối hợp tham mưu trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành các văn bản quan trọng để thực hiện các tiêu chí được phân 15 năm MỘT CHẶNG ĐƯỜNG công theo dõi, như: tiêu chí số 4 về điện nông thôn, tiêu chí số 7 về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, chỉ tiêu về cụm công nghiệp thuộc tiêu chí số 6 về kinh tế trong Bộ tiêu chí quốc gia về huyện NTM và huyện NTM nâng cao, và nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện khác.

MỞ RA GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN MỚI…

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp nói chung, công nghiệp nông thôn nói riêng, thời gian tới Cục CTĐP tiếp tục đối mặt với nhiều nhiệm vụ khó khăn hơn khi lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý ngày càng mở rộng về quy mô và nội dung hoạt động; trong khi nhiều văn bản pháp quy đã không còn phù hợp.

Theo đó, để tạo dựng được niềm tin; khẳng định tốt vai trò, vị trí của đơn vị “cầu nối” giữa Bộ Công Thương với các địa phương trong công tác quản lý nhà nước về phát triển công nghiệp - thương mại địa phương, Cục CTĐP xác định tiếp tục chủ động hoàn thiện đồng bộ các cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý về: khuyến công, cụm công nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; trước mắt là việc xây dựng văn bản hướng dẫn nghị định về quản lý, phát triển cụm công nghiệp, nghị định quy định chi tiết về xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân Nhân dân”, “Nghệ nhân Ưu tú” trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ và tiến hành việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị định số 45/2012/NĐ-CP ngày 21/5/2012 của Chính phủ về khuyến công và đề xuất xây dựng Nghị định thay thế Nghị định số 45/2012/NĐ-CP. Tập trung thực hiện Đề án tái cơ cấu Ngành Công Thương đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư kinh doanh, phát triển công nghiệp, thương mại. Đây là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt, có ý nghĩa quyết định trong quá trình đổi mới và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của Cục CTĐP. Tiếp tục phối hợp với các Sở Công Thương chuẩn bị tổ chức chuỗi sự kiện hội nghị ngành Công Thương, hội nghị công tác khuyến công, hội chợ triển lãm gắn với bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tại 3 miền Bắc, Trung, Nam nhằm thực hiện thành công các mục tiêu phát triển của ngành Công Thương, huy động nhiều nguồn lực đầu tư phát triển các công trình, dự án ngành công nghiệp có tính kết nối, lan tỏa phát triển giữa các ngành, lĩnh vực, vùng miền. Tiếp tục phối hợp với các Sở Công Thương triển khai các nghị quyết về phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ trên địa bàn các tỉnh, thành phố. Thường xuyên theo dõi tình hình sản xuất công nghiệp; xây dựng các chương trình làm việc để tham mưu cho Lãnh đạo Bộ trong công tác phối hợp, chỉ đạo đối với các địa phương. Phối hợp tháo gỡ khó khăn cho các Sở Công Thương và doanh nghiệp để đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh các sản phẩm có lợi thế. Chủ trì và phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ theo dõi, đôn đốc việc thực hiện thông báo kết luận của Lãnh đạo Bộ tại các buổi làm việc với các tỉnh, thành phố nhằm kịp thời giải quyết vấn đề liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương.

Phát huy những kết quả đạt được của hoạt động khuyến công trong những năm qua, tập trung nghiên cứu hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm và huy động, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực mới thúc đẩy phát triển công nghiệp nông thôn trên cơ sở những yêu cầu, giải pháp đã được đề ra tại Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045: “Đổi mới công tác khuyến công theo hướng kết hợp giữa Nhà nước với doanh nghiệp; theo chuỗi ngành hàng, chuyển đổi số”. Đẩy mạnh công tác bình chọn, phát triển sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu; qua đó ghi nhận, khuyến khích các cơ sở công nghiệp nông thôn Cục trưởng Cục Công Thương địa phương Ngô Quang Trung phát biểu tại Hội nghị trực tuyến khối Công Thương địa phương năm 2021 phát triển sản xuất, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho lao động nông thôn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Đối với lĩnh vực cụm công nghiệp, tiếp tục phối hợp UBND cấp tỉnh chỉ đạo quản lý chặt chẽ, đúng quy định về quản lý, phát triển CCN; có ý kiến đối với phương án phát triển CCN và quy hoạch tỉnh của các địa phương đảm bảo chất lượng, đúng quy định; tổ chức kiểm tra, đánh giá định kỳ hoặc đột xuất việc thực hiện phương án phát triển cụm công nghiệp, chính sách, pháp luật, hiệu quả quản lý, phát triển cụm công nghiệp tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; hàng năm xây dựng kế hoạch hoạt động phát triển cụm công nghiệp, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, phát triển cụm công nghiệp cho Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các tổ chức có liên quan.

Tập trung xây dựng đề án, giải pháp phát triển làng nghề tiểu thủ công nghiệp đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 làm cơ sở cho việc đề xuất ban hành cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển CN-TTCN; thực hiện Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, tập trung xây dựng, phát triển mạng lưới tư vấn viên ngành Công Thương hỗ trợ tư vấn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi  Nghị quyết số 45/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 03 tháng 6 năm 2017 Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Thường xuyên tổ chức các đoàn kiểm tra tình hình thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia theo sự phân công của Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện tiêu chí số 4 và số 7 tại các địa phương để hướng dẫn, nắm bắt những khó khăn, vướng mắc, tìm biện pháp giải quyết trong triển khai thực hiện. Theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện tiêu chí số 4 về điện, tiêu chí số 7 về cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, một số chỉ tiêu thuộc tiêu chí số 6 về kinh tế và tham gia triển khai thực hiện tiêu chí có liên quan khác trong Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ biên soạn tài liệu và tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ làm công tác xây dựng nông thôn mới.

Song song với đẩy mạnh công tác truyền thông cho các hoạt động mà Cục thực hiện, Cục CTĐP tiếp tục xây dựng, củng cố và phát triển mối quan hệ, phối hợp công tác chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị hữu quan trong và ngoài Bộ Công Thương, đặc biệt là các địa phương 

VPC-CTĐP