Thực hiện quy định về kiểm tra, xác nhận giá thành sản xuất kinh doanh điện tại Quyết định số 24/2011/QĐ-TTg, ngày 25 tháng 8 năm 2011, Bộ Công Thương đã thành lập Tổ công tác liên Bộ Công Thương - Tài chính để kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Trong tháng 9 và tháng 10 năm 2011, Tổ công tác đã kiểm tra thực tế tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam và một số đơn vị thành viên. Bộ Công Thương công bố các nội dung về giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010 của EVN như sau:
I. Cơ sở pháp lý
Cơ sở pháp lý của việc kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010 bao gồm các văn bản:
1. Quyết định số 24/2011/QĐ-TTg ngày 15 tháng 4 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh giá bán điện theo cơ chế thị trường.
2. Thông tư số 31/2011/TT-BCT ngày 19 tháng 8 năm 2011 của Bộ Công Thương ban hành quy định điều chỉnh giá bán điện theo thông số đầu vào cơ bản.
3. Quyết định số 4285/QĐ-BCT của Bộ Công Thương về việc thành lập Tổ công tác kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010 tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
Việc kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện 2010 cũng căn cứ trên các tài liệu gồm: văn bản của Tập đoàn Điện lực Việt Nam về cung cấp số liệu cho việc kiểm tra xác nhận giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010, báo cáo tài chính có kiểm toán độc lập kiểm toán, báo cáo tài chính hợp nhất năm 2010 sau kiểm toán của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty mẹ EVN và các đơn vị thành viên; hợp đồng mua bán điện giữa EVN và các đơn vị phát điện; tài liệu do các đơn vị được kiểm tra cung cấp theo yêu cầu của Tổ công tác. EVN chịu trách nhiệm về tính chính xác và tính trung thực của các số liệu báo cáo cho Tổ công tác kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện.
II. Nguyên tắc kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện:
Các nguyên tắc phân tách và kiểm tra các thành phần chi phí.
1. Tách bạch chi phí các khâu phát điện, truyền tải, phân phối, phụ trợ và quản lý ngành.
2. Chi phí mua điện từ các nhà máy điện độc lập (IPP), từ các nhà máy điện đã cổ phần hoá có ký hợp đồng mua bán điện với EVN được xác định theo hợp đồng mua bán điện.
3. Chi phí sản xuất điện từ các nhà máy thuộc EVN được xác định theo các yếu tố chi phí thành phần cấu thành căn cứ vào số liệu chi phí đã được kiểm toán độc lập xác nhận.
4. Tách bạch chi phí của hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực viễn thông và các lĩnh vực khác với chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh điện trong tất cả các khâu.
III. Kết quả kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện các khâu của EVN năm 2010
Tổng sản lượng điện thương phẩm toàn hệ thống thực hiện năm 2010 là 85,674 tỷ kWh; sản lượng điện sản xuất và mua ngoài là 95,472 tỷ kWh; tỷ lệ tổn thất lưới điện truyền tải và phân phối là 10,15%.
Tổng doanh thu bán điện năm 2010 là 90.934 tỉ đồng tương ứng giá bán điện bình quân thực hiện là 1.061,4 đ/kWh điện thương phẩm.
Tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2010 là 101.096 tỷ đồng, tương ứng với giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2010 là 1.180,0 đ/kWh điện thương phẩm. Trong đó:
- Tổng chi phí khâu phát điện là 78.498 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 916,2 đ/kWh.
- Tổng chi phí khâu truyền tải điện là 5.626 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu truyền tải điện theo điện thương phẩm là 65,7 đ/kWh.
- Tổng chi phí khâu phân phối - bán lẻ điện là 16.208 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phân phối - bán lẻ điện theo điện thương phẩm là 189,2 đ/kWh.
- Tổng chi phí khâu phụ trợ - quản lý ngành là 764 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phụ trợ - quản lý ngành theo điện thương phẩm là 8,9 đ/kWh.
Năm 2010, sản xuất kinh doanh điện của EVN lỗ 10.162 tỷ đồng (=doanh thu - chi phí = 90.934 tỉ đồng – 101.096 tỉ đồng) (chưa tính đến lỗ/lãi tại các công ty cổ phần điện EVN góp vốn).
Chí phí còn treo lại chưa được tính hết vào giá thành sản xuất kinh doanh điện của EVN trong năm 2010 bao gồm khoản lỗ chênh lệch tỉ giá là 15.463 tỉ đồng và chi phí tiếp nhận lưới điện nông thôn còn lại là 356 tỉ đồng.
Một số nguyên nhân chính dẫn đến hoạt động sản xuất kinh doanh điện năm 2010 của EVN bị lỗ là do sản lượng thủy điện thấp (do thiếu hụt nước nghiêm trọng) nên EVN phải huy động các nhà máy chạy dầu của EVN và mua điện ngoài với giá cao gấp 3-4 lần giá bán điện bình quân, làm tăng chi phí rất lớn so với kế hoạch chi phí được duyệt trong phương án giá điện năm 2010. Ngoài ra, chậm tiến độ của một số nhà máy điện, biến động tỉ giá hối đoái, biến động giá nhiên liệu cũng là những nguyên nhân gây lỗ trong sản xuất kinh doanh điện của EVN trong năm 2010.
Văn phòng Bộ