Thuốc lá là cây trồng mang lại nguồn thu ngoại tệ quan trọng của Malawi, ngành thuốc lá chính là động lực của sự tăng trưởng kinh tế và có tác động ảnh hưởng tới nhiều ngành kinh tế của Malawi. Mỗi năm, ngành thuốc lá đóng góp khoảng 13% GDP và đem về khoảng 60% lượng ngoại tệ cho quốc gia này.

Sản lượng thuốc lá nguyên liệu của Malawi cũng không ngừng gia tăng trong thời gian vừa qua nhờ gia tăng diện tích canh tác cũng như sản lượng trên mỗi đơn vị diện tích. Trong niên vụ 2002/2003, quốc gia này chỉ sản xuất được 94.312 tấn thuốc lá nguyên liệu thì tới niên vụ 2009/2010, sản lượng thuốc lá đã đạt gần 220.000 tấn. Tính bình quân trong giai đoạn 2005-2010, sản lượng thuốc lá của Malawi tăng 16,34%/năm.

Bên cạnh đó, Malawi cũng là quốc gia xuất khẩu số 1 thế giới về thuốc lá loại Burley (loại thuốc lá nguyên liệu này hiện chiếm khoảng 25% sản lượng sản xuất của toàn thế giới) và Malawi cũng sản xuất thuốc lá loại dark-fired và flue-cured

Hiện nay, có 7 công ty thu mua thuốc lá, chủ yếu là của nước ngoài đang hiện diện tại Malawi đó là Alliance One Tobacco Malawi Ltd; Limbe Leaf Tobacco Company; Africa Leaf Ltd; Malawi Leaf Company Ltd; Premium TAMA Ltd; Associated Tobacco Company; and RWJ Wallace. Các công ty này chủ yếu thu mua, sơ chế và bán nguyên liệu cho các công ty sản xuất thuốc lá trên thế giới.

Mặc dù là đất nước sản xuất nhiều thuốc lá nguyên liệu, tuy nhiên Malawi lại hầu như không có bất cứ một nhà sản xuất thuốc lá điếu nào và nhập khẩu hầu hết thuốc lá điếu. Chính phủ Malawi hiện đang nỗ lực kêu gọi và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất thuốc lá điếu nhằm tạo thêm công ăn việc làm cũng như gia tăng giá trị cho ngành thuốc lá của quốc gia không có cảng biển này.

Phạm Thế Cường - KV4