Sau Phiên đàm phán lần thứ 14 diễn ra trong các ngày 13-17 tháng 7 năm 2015, ngày 04/8/2015, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Vũ Huy Hoàng đã có buổi điện đàm với Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmstrom và thống nhất kết thúc cơ bản đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA). EVFTA là một trong những Hiệp định có chất lượng cao nhất của Việt Nam và EU, dự kiến đem lại lợi ích tối ưu cho người dân, doanh nghiệp hai Bên.

Vào tháng 10 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Chủ tịch châu Âu (EU) đã đồng ý sẽ khởi động đàm phán FTA giữa Việt Nam và EU (EVFTA) sau khi hoàn tất các công việc kỹ thuật. Trên cơ sở đó, hai Bên đã chính thức tuyên bố khởi động đàm phán Hiệp định EVFTA ngày 26 tháng 6 năm 2012. Với tinh thần đàm phán tích cực, linh hoạt của cả EU và Việt Nam, sự quan tâm, chỉ đạo của Lãnh đạo hai bên, đàm phán đã tiến triển nhanh. Sau gần 3 năm, với 14 phiên chính thức và nhiều phiên giữa kỳ ở các cấp Bộ trưởng, Trưởng đoàn và các nhóm kỹ thuật, Việt Nam và EU đã chính thức kết thúc toàn bộ các nội dung cơ bản của Hiệp định.
 
Với mức độ cam kết đã đạt được, EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng lợi ích cho cả Việt Nam và EU. Các nội dung chính của Hiệp định gồm: Thương mại hàng hóa (lời văn về quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), Quy tắc xuất xứ, Hải quan và thuận lợi hóa thương mại, Các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS), Hàng rào kỹ thuật trong thương mại (TBT), Thương mại dịch vụ (lời văn về quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), Đầu tư, Phòng vệ thương mại, Cạnh tranh, Doanh nghiệp nhà nước, Mua sắm của Chính phủ, Sở hữu trí tuệ (gồm cả chỉ dẫn địa lý), Phát triển bền vững, Hợp tác và xây dựng năng lực, Pháp lý-thể chế.
 

Hiệp định EVFTA được khởi động và kết thúc trong bối cảnh quan hệ song phương Việt Nam-EU ngày càng phát triển tốt đẹp, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế-thương mại. Đặc điểm nổi bật trong cơ cấu xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và EU là tính bổ sung mạnh mẽ, do đó Hiệp định EVFTA được dự đoán sẽ mang lại tác động rất tích cực cho cả Việt Nam và EU, trong đó nổi bật hơn cả là lợi ích kinh tế.

Các tác động đáng kể nhất bao gồm: Về xuất nhập khẩu, cam kết mở cửa thị trường mạnh mẽ trong Hiệp định EVFTA sẽ là một cú hích quan trọng để thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam- EU, giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng xuất khẩu, đặc biệt là những sản phẩm mà hai bên có thế mạnh như dệt may, giày dép, nông thủy sản, đồ gỗ của Việt Nam và máy móc, thiết bị, ô tô, xe máy, đồ uống có cồn, một số loại nông sản của EU. Việt Nam và EU sẽ xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với hơn 99% số dòng thuế. Đối với rất ít số dòng thuế còn lại, hai Bên sẽ dành cho nhau hạn ngạch thuế quan hoặc cắt giảm thuế quan một phần. Đây có thể coi là mức cam kết cao nhất mà Việt Nam đạt được trong các Hiệp định FTA đã được ký kết cho tới nay.

Trong lĩnh vực đầu tư, các cam kết nhằm đảm bảo một môi trường đầu tư, kinh doanh cởi mở, thông thoáng hơn trong Hiệp định EVFTA sẽ giúp thúc đẩy luồng vốn đầu tư chất lượng cao của EU và cả các đối tác khác vào Việt Nam. Với quy mô và tiềm năng phát triển đầu tư của EU, nước ta có cơ hội trở thành địa bàn trung chuyển, kết nối cho hoạt động thương mại và đầu tư của EU trong khu vực. Điều này sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng tích cực của Việt Nam.

Các cam kết liên quan đến đầu tư, tự do hóa thương mại dịch vụ, mua sắm của Chính phủ, bảo hộ sở hữu trí tuệ... cũng sẽ mở ra cơ hội cho cả hai Bên tiếp cận thị trường của nhau, đảm bảo lợi ích tổng thể, cân bằng. Mặt khác, các cam kết này cũng đòi hỏi Việt Nam điều chỉnh một số quy định trong nước liên quan. Tuy nhiên, về cơ bản việc điều chỉnh này phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính, đổi mới mô hình tăng trưởng của Việt Nam nên về lâu dài sẽ mang lại tác động tích cực đến tiến trình cải cách thể chế, hoàn thiện hệ thống chính sách, quy định liên quan của nước ta.

Trong quá trình đàm phán Hiệp định EVFTA, Việt Nam và EU cũng đã thống nhất khuôn khổ cho các chương trình hợp tác và nâng cao năng lực trong các lĩnh vực hai Bên cùng quan tâm. Khuôn khổ này sẽ giúp Việt Nam tiếp tục xây dựng hệ thống pháp lý, hỗ trợ triển khai các cam kết trong Hiệp định, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp vừa và nhỏ... hướng tới mục tiêu cuối cùng là tăng cường các hoạt động thương mại và đầu tư song phương trên cơ sở hai bên cùng có lợi.

Phát biểu tại Lễ công bố, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: Hiệp định FTA mà Việt Nam và EU đã thống nhất mang tính toàn diện, chất lượng rất cao và cân bằng lợi ích trong tất cả các lĩnh vực đàm phán mở cửa thị trường, bao gồm thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư và mua sắm công cũng như các quy định và quy tắc quản lý, đặc biệt là sở hữu trí tuệ, bao gồm chỉ dẫn địa lý của hai Bên, doanh nghiệp nhà nước, quy định trong nước, bảo hộ đầu tư, thuế xuất khẩu.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng khẳng định: EVFTA là một trong những Hiệp định có chất lượng cao nhất của Việt Nam và EU, dự kiến đem lại lợi ích tối ưu cho người dân, doanh nghiệp hai Bên. Khi Hiệp định được thực hiện, tất cả các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như: dệt may, giày dép, thủy sản, nông sản và của EU như máy móc, thiết bị, ô tô, xe máy, đồ uống có cồn, nông sản sẽ được hưởng ưu đãi hơn khi tiếp cận thị trường của bên kia. Các doanh nghiệp, nhà đầu tư EU cũng được hưởng ưu đãi hơn khi đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực mà các doanh nghiệp EU có thế mạnh như dịch vụ tài chính, phân phối, vận tải, v.v... Việc hoàn tất Hiệp định FTA này sẽ giúp Việt Nam hội nhập thành công vào kinh tế toàn cầu với tư cách là một nền kinh tế thị trường.


Ông Franz Jessen, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam cũng bày tỏ niềm vui khi Hiệp định EVFTA đã cơ bản kết thúc thành công. Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong quá trình đàm phán và hy vọng Hiệp định sẽ mở ra nhiều cơ hội tiếp cận nguồn công nghệ hiện đại, học hỏi kỹ năng quản lý, nâng cao tay nghề, tạo thêm việc làm cho người lao động Việt Nam..
 

Để những lợi ích này sớm được hiện thực hóa, hai Bên thống nhất sẽ đẩy nhanh quá trình tổng hợp các nội dung kỹ thuật để có thể sớm kết thúc toàn bộ Hiệp định ngay trong năm nay, tiến tới sớm thực hiện các thủ tục ký kết, phê chuẩn Hiệp định.

 

Nguồn: moit.gov.vn