Vừa qua Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Đắk Lắk đã tiến hành điều tra, khảo sát để triển khai đề án này. Theo kết quả khảo sát, thôn 5, 6 và 7 của xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk được thành lập vào những năm 1982 do người dân di cư đi làm kinh tế mới đến từ tỉnh Bình Định và phát triển cho đến ngày nay. Cả 3 thôn có 591 hộ và 3.297 nhân khẩu, cuộc sống của nhân dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Do không đủ đất nông nghiệp để sản xuất nên người dân thường vào rừng chặt cây, lấy củi đốt than dẫn đến hiện tượng phá rừng. Ông Trần Văn Mỹ, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp - Dịch vụ Hòa Nhơn (xã Ea Bar) vốn là trưởng thôn 6 trước đây cho biết, cách đây hơn một năm góc vườn nhà nào cũng đầy hầm than. Người ta cố đốt cho cháy hết những khúc củi, lóng gỗ đang sém lửa giữa chừng, đến sẩm tối mới cào ra sàng sẩy rồi đóng vào bao, chờ rạng sáng tức tốc chở về phố bán. Mỗi khi có kiểm lâm trên huyện về kiểm tra, xử phạt là các gia đình nháo nhác dập lửa, đem củi than thu giấu khắp nơi.

Nhằm hạn chế tình trạng phá rừng, bảo vệ môi trường, Chính quyền dịa phương phối hợp với Quỹ Khuyến công và Quỹ hỗ trợ xóa đói giảm nghèo hỗ trợ bà con chuyển dần sang làm nghề bánh tráng. Bắt đầu từ 1 số hộ du nhập nghề bánh tráng truyền thống từ Bình Định, đến nay trong toàn xã đã có 182 hộ sinh sống bằng nghề sản xuất bánh tráng. Sản phẩm bánh tráng tại nơi đây không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng cho nhân dân trong tỉnh mà còn phục vụ nhu cầu tiêu dùng ở ngoài tỉnh với chủng loại phong phú và mặt hàng đa dạng. Nhờ nghề làm bánh tráng mà xóm than nghèo này đã có sự thay đổi lớn. Những gia đình chưa có điều kiện tham gia làng nghề bánh tráng nhờ cũng có thể tìm việc làm và thu nhập ổn định từ công việc đi bỏ bánh hằng ngày cho các hộ khác. Nhờ đó, họ cũng bắt đầu đuổi được cái đói, cái nghèo. Cũng nhờ cái nghề này mà nhiều người làm được nhà mới khang trang, trả nợ được ngân hàng.

Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát, nghề bánh tráng tại địa phương trong những năm qua tuy đã góp phần giải quyết công ăn việc làm cho lao động tại chỗ, nâng cao thu nhập và tạo tiền đề cho sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn nhưng quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, chất lượng chưa đáp ứng người tiêu dùng; chưa xây dựng được thương hiệu đặc trưng cho sản phẩm... Nguyên nhân do hầu hết các cơ sở chưa có định hướng phát triển lâu dài, thiếu vốn, thiếu lao động có tay nghề cao. Mặt khác, do chưa có quy hoạch cụ thể, sự quan tâm, hỗ trợ thích đáng và tạo điều kiện của các ngành chức năng, các cấp chính quyền, nhất là công tác đầu tư xây dựng làng nghề, xây dựng cơ sở hạ tầng và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Vì vậy, vấn đề quan trọng và cốt tử nhất là phải xây dựng được thương hiệu sản phẩm bánh tráng có uy tín thì mới có cơ hội và điều kiện mở rộng quy mô sản xuất, cải thiện công nghệ vận hành cũng như nâng tầm chất lượng và giá cả cho hàng hóa được làm ra. Lúc đó, cả làng nghề bánh tráng này không những giải quyết việc làm cho khoảng 300 hộ tham gia, mà còn tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động khác cùng với các dịch vụ kèm theo. Nếu được công nhận làng nghề sẽ rất thuận tiện cho việc xây dựng thương hiệu.

Sau thời gian thu thập, tổng hợp, phân tích số liệu điều tra theo nội dung đề án đã được phê duyệt so sánh với các tiêu chí về công nhận làng nghề hiện hành của Nhà nước cho thấy, làng bánh tráng trên địa bàn xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk thỏa mãn các tiêu chí công nhận làng nghề theo quy định hiện hành của Nhà nước, đủ điều kiện đề nghị các cấp có thẩm quyền công nhận làng nghề. Do đó trong thời gian đến, các cấp chính quyền địa phương sẽ tiến hành lập các hồ sơ theo quy định để đề nghị cấp có thẩm quyền ra quyết định công nhận làng nghề.

CTV. Mạnh Ba