Trong tổng số 55 nước châu Phi (kể cả Nam Xu đăng mới thành lập năm 2011) chỉ có 15 thị trường XK lớn nhất chiếm tới 93% tổng giá trị XK của Việt Nam sang toàn khu vực châu Phi, gồm:
Thứ nhất là Nam Phi với kim ngạch XK đạt 1,86 tỷ USD, tăng 278% so với năm 2010, trong đó đá quý và kim loại quý chiếm tới 1,5 tỷ USD, điện thoại và linh kiện 107,5 triệu USD, giày dép các loại 62 triệu USD, máy vi tính, sản phẩm và linh kiện 29,3 triệu USD, cà phê 19 triệu USD, hàng dệt may 16,4 triệu USD, sắt thép và sản phẩm từ sắt thép 12,6 triệu USD, hạt tiêu 7,7 triệu USD, hạt điều 6,8 triệu USD…
Thứ hai là Ai Cập với tổng kim ngạch XK đạt 256 triệu USD, tăng 46%, trong đó hàng thủy sản chiếm 62,8 triệu USD, hạt tiêu 31,3 triệu USD, sợi dệt các loại 31,2 triệu USD, cơm dừa sấy khô 17 triệu USD, linh kiện phụ tùng ôtô 15,9 triệu USD, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng 15,9 triệu USD, điện thoại di động và linh kiện 14,6 triệu USD, nguyên phụ liệu thuốc lá 12,3 triệu USD, vải 8 triệu USD...Thị trường XK lớn thứ ba của Việt Nam sang Châu Phi là Xê-nê-gan với kim ngạch xuất khẩu đạt 190 triệu USD, tăng 138% so với năm 2010, trong đó gạo chiếm 170 triệu USD, linh kiện phụ tùng xe máy 11 triệu USD...Mặc dù bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng chính trị song kim ngạch XK sang Bờ Biển Ngà vẫn đạt 146,5 triệu USD, tăng 10% so với năm trước, trong đó gạo chiếm tới 138,8 triệu USD, là thị trường xuất khẩu đứng vị trí thứ tư của Việt Nam tại châu Phi.
Thứ năm là Ghana với tổng kim ngạch XK đạt 120 triệu USD, tăng 23%, trong đó gạo chiếm 77 triệu USD, hàng dệt may 7 triệu USD, sắt thép các loại 6,9 triệu USD.An-giê-ri, với tổng kim ngạch đạt 100 triệu USD, tăng 32% so với năm 2010, đứng vị trí thứ sáu, trong đó cà phê chiếm 51,1 triệu USD, gạo 19,8 triệu USD, hàng hải sản 12 triệu USD…
Đứng thứ bảy là CH Guinea, kim ngạch XK sang thị trường này đạt 94,8 triệu USD, tăng 99% so với năm 2010, trong đó gạo chiếm tới 78 triệu USD, xi măng 6,4 triệu USD.
Thứ tám là thị trường Cameroon đạt 78,9 triệu USD, tăng 135% so với năm 2010. Những mặt hàng XK chính là gạo 42,8 triệu USD, sản phẩm dệt may 24,5 triệu USD.Thứ chín là Mô-dăm-bích với kim ngạch XK đạt 71,6 triệu USD, tăng 118% với các mặt hàng XK chính gồm gạo 22 triệu USD, sản phẩm sắt thép 12,5 triệu USD, sợi và dây cáp điện 10,8 triệu USD.Nigeria xếp vị trí thứ mười với kim ngạchXK đạt 70,3 triệu USD, giảm 36% so với năm 2010.
Các mặt hàng XK chính sang thị trường này gồm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện 16,7 triệu USD, sắt thép các loại 10,6 triệu USD, linh kiện phụ tùng ô tô 9,5 triệu USD, gạo 6,2 triệu USD.Đứng thứ 11 là Angola với kim ngạch đạt 68,8 triệu USD, giảm 38%, bao gồm gạo 27,4 triệu USD, phân bón 8,8 triệu USD, sản phẩm dệt may 7,3 triệu USD.Kê-ny-a xếp thứ 12 với kim ngạch đạt 62,3 triệu USD, tăng 47% so với năm 2010 với các mặt hàng XK chính gồm gạo 37,5 triệu USD, máy móc thiết bị, dụng cụ và phụ tùng 8,9 triệu USD, sản phẩm dệt may 4,2 triệu USD.Liberia là thị trường lớn thứ 13 với kim ngạch XK đạt 56,8 triệu USD, tăng 59% so với năm 2010 với các mặt hàng xuất khẩu chính gồm tàu thuyền các loại 28,49 triệu USD, gạo 22 triệu USD.Xếp vị trí thứ 14 là Cộng hòa Congo với kim ngạch XK đạt 45,6 triệu USD, tăng 33% với các mặt hàng XK chính sản phẩm dệt may 24 triệu USD, gạo 11,7 triệu USD.Ma-rốc là thị trường lớn thứ 15 với 40,3 triệu USD, tăng 23% với các mặt hàng XK chính là cà phê 7,7 triệu USD, hàng hải sản 4,3 triệu USD, vải 3,4 triệu USD.
Tình hình xuất khẩu sang châu Phi
Hai tháng đầu năm nay, XK của nước ta sang hầu hết các thị trường lớn ở châu Phi đều có sự tăng trưởng mạnh. 6 thị trường có mức tăng trưởng XK cao nhất là Nam Phi, Ai Cập, An-giê-ri, Ghana, Nigeria và Angola. Đáng chú ý hai thị trường Nigeria và Angola đã có sự phục hồi mạnh mẽ so với cùng kỳ năm trước trong khi kim ngạch XK sang Xê-nê-gan lại giảm tới 60%. Các mặt hàng XK chính vẫn là gạo, cà phê, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, điện thoại, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc thiết bị, sản phẩm dệt may và giày dép.
Cụ thể, kim ngạch XK sang Nam Phi đạt 77,7 triệu USD, tăng 67% so với cùng kỳ năm 2011; Kim ngạch XK sang Ai Cập đạt 56,8 triệu USD, tăng 193%, trong đó máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 11,4 triệu USD, hàng thủy sản 8,1 triệu USD, xơ, sợi dệt các loại 7,5 triệu USD, cà phê 5,6 triệu USD, hạt tiêu 4,6 triệu USD, phương tiện vận tải phụ tùng 3 triệu USD,...;An-giê-ri, với kim ngạch XK đạt 33,3 triệu USD, tăng 190% so với cùng kỳ 2011, trong đó cà phê chiếm 24,7 triệu USD, gạo 5,4 triệu USD…Kim ngạch XK sang thị trường Ghana đạt 15,3 triệu USD, tăng 68%, trong đó gạo chiếm 10,5 triệu USD. XK sang Nigeria đạt 14,3 triệu USD, tăng 131% so với cùng kỳ năm trước, trong đó máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 7,4 triệu USD, phương tiện vận tải và phụ tùng 1,4 triệu USD.Kim ngạch xuất khẩu sang Angola đạt 11,5 triệu USD, tăng 238%, trong đó gạo chiếm 5,6 triệu USD, hàng dệt may 1 triệu USD.Kim ngạch XK của Việt Nam sang Bờ Biển Ngà đạt 11,3 triệu USD, tăng 3% so với hai tháng đầu năm 2011, trong đó gạo chiếm 9,5 triệu USD, hàng dệt may 1,1 triệu USD.Tuy nhiên, trong các nước kể trên, thì kim ngạch XK sang Nigeria và Angola năm 2011 đã giảm lần lượt là -36% và -38%.
Nguồn: Vụ KV4 - Bộ Công Thương