
Toàn vùng có điều kiện khá thuận lợi về giao thông đường sắt, thủy, bộ, hạ tầng đất đai, nhân lực... để phát triển công nghiệp và thương mại dịch vụ. Tuy nhiên, cho đến nay kết cấu hạ tầng thương mại của toàn vùng chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất và lưu thông hàng hóa. Chợ ở khu vực nông thôn tuy đã được quan tâm đầu tư xây dựng nhưng tiến độ còn chậm và chưa đồng bộ. Chợ cóc, chợ tạm vẫn chiếm tỷ lệ cao. Để cải thiện tình trạng này, cần có cơ chế phù hợp thu hút các nhà đầu tư.
Năm 2010 tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ của toàn vùng đạt 425 nghìn tỷ đồng, tăng 32% so với năm 2009. Ước 9 tháng năm 2011, tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ của toàn vùng đạt 383 nghìn tỷ đồng, tăng 23% so với năm 2010 và đạt 71% kế hoạch năm. Các tỉnh có mức tăng trưởng cao là Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thanh Hóa. Toàn vùng hiện có 254 siêu thị, trung tâm thương mại các loại, 2700 chợ các loại, góp phần đáp ứng nhu cầu mua sắm của nhân dân trong vùng. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng thương mại của toàn vùng còn nhiều yếu kém, chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất và lưu thông hàng hóa, chưa khai thác hết lợi thế về vị trí địa lý, chưa tương xứng với vị thế là vùng kinh tế trọng điểm, có Thủ đô của cả nước. Các doanh nghiệp trên địa bàn chưa có sự quan tâm đúng mức đến hệ thống bán lẻ, kênh phân phối hàng hóa và vật tư thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân. Thiếu doanh nghiệp trong nước với phương thức kinh doanh tiên tiến, hệ thống phân phối có tiềm lực đủ mạnh để chi phối thị trường. Đặc biệt, trong số các chợ hiện có, chợ cóc, chợ tạm vẫn chiếm tỷ lệ lớn.
Theo nhiều địa phương, chợ nông thôn rất khó khăn trong thu hút đầu tư phát triển vì công tác thu hồi vốn chậm, mà nguồn vốn đầu tư không nhỏ. Vì vậy cần có cơ chế hỗ trợ nhà đầu tư. Chia sẻ vấn đề này, ông Nguyễn Thành Dũng-giám đốc Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, toàn tỉnh hiện có 60 chợ, trong đó có 4 chợ loại 1, 8 chợ loại 2, còn lại là chợ loại 3. Để khuyến khích các nhà đầu tư, Sở Công Thương Vĩnh Phúc đã xây dựng cơ chế hỗ trợ xây dựng hệ thống chợ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011-2015, trình UBND tỉnh phê duyệt: Ông Nguyễn Thanh Sơn-Tổng giám đốc Tổng công ty Thương mại Hà Nội(Hapro) cho rằng, quy hoạch phát triển thương mại của các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ đã có nhưng chưa được thực hiện, hạ tầng thương mại nông thôn gần như bỏ trống. Ông Sơn đề xuất: Bộ Công Thương chủ trì với các tỉnh quy hoạch hệ thống thương mại nông thôn. Mặc dù tôi biết các tỉnh đã có quy hoạch thương mại và đã được duyệt. Nhưng quy hoạch đó có được triển khai trên thực tế không, có dành địa điểm cho doanh nghiệp lớn đầu tư phát triển hạ tầng thương mại nông thôn để bao phủ nông thôn không? Thì tôi nghĩ là chưa. Vì thế tôi đề xuất, trong quy hoạch đó dành một số vị trí đắc địa cho doanh nghiệp lớn đầu tư vì hạ tầng thương mại cố định ở nông thôn hiện nay yếu, chủ yếu vẫn là hệ thống chợ
Cũng theo ông Nguyễn Thanh Sơn, hiện nay cả nước đang đẩy mạnh chương trình đưa hàng Việt về nông thôn. Vì vậy, Bộ Công Thương nên xem xét dành nhiều kinh phí hơn cho xúc tiến thương mại nội địa, góp phần đưa hàng Việt về nông thôn và phát triển thương mại nông thôn. Qua thực tế các doanh nghiệp đưa hàng về nông thôn trong thời gian qua, có thể thấy, đây là khu vực có tiềm năng phát triển rất lớn và bà con có nhu cầu cao đối với hàng hóa sản xuất trong nước.
Thanh Tú, VOV