Xuất khẩu đạt 6,1 tỉ USD, tăng 37,5% so cùng kỳ, nhập siêu dừng ở mức 12,3% so với XK... là chỉ số thật ấn tượng, một tín hiệu vui đầu tiên về XNK, kể từ đầu năm đến nay (khác hẳn 4 tháng đầu năm : Kim ngạch XK ì ạch, còn nhập khẩu cứ dần leo thang, nhập siêu luôn vượt mức cho phép).


Tháng nhập siêu thấp nhất từ đầu năm
 

Theo một lãnh đạo Vụ Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), kim ngạch xuất khẩu tháng 5 ước đạt 6,1 tỷ USD, tăng 37,5% so với cùng kỳ năm 2009. Tính chung 5 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 25,83 tỷ USD, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm 2009 (bằng 42,7% so với kế hoạch năm). Trong đó, khu vực 100% vốn trong nước ước đạt 12,02 tỷ USD, tăng 4%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 13,8 tỷ USD (kể cả dầu thô), tăng 25,9%.


5 tháng, xuất khẩu của nhóm nông, lâm, thuỷ sản tăng 7% so với cùng kỳ, do giá xuất khẩu tăng nên kim ngạch một số mặt hàng xuất khẩu tăng như: cao su tăng 85,3%, hạt tiêu 54,9%, nhân điều 24,7%,chè các loại 19,7%, thuỷ sản 18%, rau quả 17,3% ...đã đóng góp vào tăng kim ngạch XK chung. Bên cạnh đó cũng có một số mặt hàng lượng XK giảm đã làm giảm kim ngạch XK như: cà phê, gạo, sắn và các sản phẩm từ sắn; nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản giảm 0,4% so với cùng kỳ chủ yếu do lượng dầu thô, than đá xuất khẩu giảm. Nhóm hàng công nghiệp chế biến tăng cao nhất (11,6%) trong cơ cấu nhóm hàng xuất khẩu, trong đó có một số mặt hàng tăng cao như thép, tăng hơn 3,4 lần, hoá chất tăng hơn 3,4 lần, dây điện và cáp điện tăng gấp 2 lần, sản phẩm từ cao su tăng 91,6%, giấy và sản phẩm từ giấy, máy vi tính và linh kiện tăng hơn 30 %, dệt may tăng 17%...


Kim ngạch nhập khẩu tháng 5 ước đạt 6,85 tỷ USD, tăng 5,5% so với tháng 4 và tăng 19% so với cùng kỳ năm 2009. Tổng kim ngạch nhập khẩu 5 tháng ước đạt 31,2 tỷ USD, tăng 29,8% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, khu vực 100% vốn trong nước ước đạt 18,2 tỷ USD, tăng 18,1%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 13 tỷ USD, tăng 50,5%.


Kim ngạch NK 5 tháng đầu năm tăng cao ở nhóm hàng nhập khẩu cần kiểm soát, tăng 64,8%, trong đó nhóm mặt hàng đá quý, kim loại quý và sản phẩm tăng cao 5,8 lần, linh kiện phụ tùng ô tô, xe máy tăng trên 70%. Nhóm hàng cần nhập khẩu tăng 27,5% trong đó có một số sản phẩm kim ngạch NK tăng cao như lúa mỳ, bông, phôi thép, kim loại thường tăng gấp 2 lần, nguyên phụ liệu thuốc lá, sợi các loại.


Xuất khẩu tăng, nhập khẩu đã giảm dẫn đến nhập siêu tháng 5 chỉ ở mức 750 triệu USD, bằng 12,3% kim ngạch xuất khẩu, đây là mức nhập siêu thấp nhất kể từ đầu năm . Tổng kim ngạch nhập siêu 5 tháng đầu năm ước là 5,37 tỷ USD, bằng 20,8% kim ngạch xuất khẩu. NHẬN ĐỊNH CHUNG VÀ ĐÔI ĐIỀU ĐẶT RA
 

Về Xuất khẩu:


-Tình hình xuất khẩu của cả nước đang diễn biến theo chiều hướng tích cực. Kim ngạch xuất khẩu hàng tháng có tăng nhưng không ổn định, trừ tháng 2 có mức thấp hơn mức bình quân tháng (theo kế hoạch năm) còn lại các tháng khác đều cao hơn mức bình quân. Với xu thế này thì việc thực hiện kế hoạch xuất khẩu cả năm có khả năng hoàn thành.


- Xuất khẩu nhiều mặt hàng công nghiệp đã có mức tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ 2009. Đây là tín hiệu đáng mừng và là cơ sở để dự báo xuất khẩu năm nay sẽ tăng trưởng khá và bù đắp lại phần giảm giá trị xuất khẩu của nhóm nhiên liệu khoáng sản và vàng.


- Giá cả một số mặt hàng đã có sự hồi phục ở mức khá làm cho kim ngạch xuất khẩu tăng so với cùng kỳ năm 2009. Giá hầu hết các mặt hàng nông sản đều tăng ( trừ cà phê), giá dầu thô và than đá cũng tăng cao so với cùng kỳ năm 2009. Tính sơ bộ, giá hàng hóa xuất khẩu 5 tháng tăng bình quân trên 8% so với cùng kỳ năm 2009 làm cho kim ngạch xuất khẩu chung tăng lên 1,77 tỉ USD (mới tính các mặt hàng có lượng XK). Như vậy, giá cả xuất khẩu năm 2010 tăng khá là yếu tố quan trọng hỗ trợ cho kim ngạch xuất khẩu không bị giảm nhiều trong khi khối lượng nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực giảm.


- Giá xuất khẩu sản phẩm công nghiệp tăng chậm hơn so với giá nguyên liệu đầu vào. Cụ thể, giá bông tăng 25%, sợi tăng 34% nhưng giá mặt hàng dệt may xuất khẩu chỉ tăng 5-10%. Giá gỗ nguyên liệu tăng 25-30% nhưng giá xuất khẩu chỉ tăng 10%. Giá chất dẻo nguyên liệu tăng 43,7% nhưng giá sản phẩm nhựa chỉ tăng 20%...


Số lượng xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực giảm mạnh, như cà phê giảm 15,2%, gạo giảm 10,5%, sắn các loại giảm 51,3%, dầu thô giảm 49,8%, than đá giảm 12,3%.... Như vậy, lượng giảm làm cho kim ngạch giảm khoảng gần 1,5 tỷ USD.


Nhìn chung, tình hình xuất khẩu 5 tháng đầu năm có kết quả khả quan. Tuy nhiên, theo phản ánh của các Hiệp hội, Tập đoàn, Tổng công ty và doanh nghiệp xuất khẩu, hiện doanh nghiệp đang gặp một số khó khăn liên quan đến giá cả nguyên liệu đầu vào gia tăng do giá điện, than và giá hàng hóa thế giới tăng; thiếu lao động phổ thông cho một số lĩnh vực sản xuất như thủy sản, dệt may, da giày, đồ gỗ; việc tiếp cận vốn bị hạn chế, lãi suất cho vay của các ngân hàng mặc dù đã giảm nhưng vẫn ở mức cao, khoảng 13-14%. Những khó khăn này nếu không được giải quyết kịp thời có thể sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu các tháng tiếp theo.


Về Nhập khẩu:


- Tốc độ tăng trưởng nhập khẩu trong 4 tháng đầu năm đều tăng hơn so với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu so với cùng kỳ năm 2009, tuy nhiên sang tháng 5 có chiều hướng ngược lại, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tháng 5 so với cùng kỳ là 37,5%, trong khi đó tốc độ tăng trưởng nhập khẩu chỉ còn 19%.


- Nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh hơn nhiều so với nhập khẩu của doanh nghiệp trong nước. Tuy nhiên, do khối nước ngoài luôn xuất siêu nên việc nhập khẩu này dự báo sẽ là tích cực trong thời gian tới.


- Nhập khẩu nhiều mặt hàng nguyên nhiên vật liệu tăng mạnh về lượng trong thời gian gần đây cho thấy sản xuất, xuất khẩu đang trên đà tăng trưởng. Tuy nhiên, giá nhập khẩu nhiều mặt hàng tăng mạnh ảnh hưởng không nhỏ đến đầu vào của sản xuất kinh doanh, trong khi đó giá hàng hóa xuất khẩu lại tăng không bằng giá nhập khẩu, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu.
Rõ ràng những vấn đề đặt ra cần được tháo gỡ kịp thời. Để các tháng tiếp theo , chí ít cũng duy trì được các chỉ số XNK như tháng 5, có như vậy đến hết năm mới thực hiện được kế hoạch Quốc hội đặt ra.

Nguồn: Báo Công Thương điện tử