Chưa tạo được sức hút đầu tư

Theo phân tích của các nhà chuyên môn, năm 2011 là được coi là không thuận lợi đối với Sơn La do giá trị sản xuất công nghiệp (GTSXCN) không đạt chỉ tiêu tăng trưởng (nhất là các ngành sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất điện, khai thác quặng kim loại…). Nhiều dự án xây dựng như Nhà máy Xi măng lò quay tại Mai Sơn (mới đạt khoảng 90% hạng mục công việc); các dự án thuỷ điện nhỏ và vừa; các dự án khai khoáng… hầu hết là chậm tiến độ. Công tác thu hút đầu tư phát triển vào lĩnh vực chế biến nông sản, lâm sản, tiểu thủ công nghiệp và làng nghề còn hạn chế và hiệu quả không cao. Đặc biệt, công tác khuyến công dù có nhiều cố gắng nhưng do tính đặc thù của vùng sâu, vùng xa, sản xuất mang tính nhỏ lẻ, nên hiệu quả từ nguồn vốn khuyến công chưa tạo được sức hấp dẫn doanh nghiệp đầu tư vào các dự án công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và ngành nghề theo hướng phát triển bền vững… Nguyên nhân là do nền kinh tế thế giới có nhiều biến động ảnh hưởng đến Việt Nam; các giải pháp kiềm chế lạm phát, hạn chế đầu tư công theo Nghị quyết của Chính phủ, trong đó có chủ trương hạn chế cho vay vốn đầu tư, lãi suất cho vay tiếp tục tăng; giá cả vật tư nguyên liệu đầu vào tăng cao. Một số công trình dự án lớn như Thuỷ điện Sơn La nhìn chung đã hoàn thành phần thi công xây dựng; công tác tái định cư công trình thuỷ điện Sơn La cũng đã cơ bản hoàn tất… nên nhu cầu về vật liệu xây dựng giảm và tiêu thụ thấp. Năng lực, nguồn lực của các đơn vị, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn Tỉnh hết sức yếu do quy mô sản xuất nhỏ, sản phẩm làm ra chất lượng thấp, chưa có thị trường tiêu thụ. Đặc biệt là công tác thu hút đầu tư chưa được các cấp, các ngành quan tâm, trong đó chủ yếu là thủ tục hành chính còn kéo dài, chưa thông thoáng; thiếu mặt bằng sản xuất; nguồn vốn vay hạn hẹp… nên chưa thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư, các “mạnh thường quân”, khiến các dự án mở rộng hoặc triển khai mới thường bị chậm tiến độ.

Năm 2012: Tập trung vào các công trình trọng điểm

Với mục tiêu phấn đấu tốc độ tăng trưởng GTSX và giá trị gia tăng công nghiệp, kim ngạch xuất khẩu cao hơn năm 2011; bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu của xã hội về những sản phẩm công nghiệp chủ yếu; tăng tỷ trọng xuất khẩu; chú trọng công tác chuẩn bị đầu tư các dự án phát triển công nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản; phát triển phù hợp vùng nguyên liệu nông, lâm sản, gắn với các cơ sở chế biến; chuyển dịch cơ cấu lao động sang sản xuất công nghiệp… và phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế so sánh của tỉnh. Bên cạnh đó, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát triển các cụm điểm công nghiệp để tạo điều kiện thuận lợi thu hút vốn đầu tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề; Trong đó, GTSXCN năm 2012 phấn đấu đạt 1.757 tỷ đồng, tăng 14% so với năm 2011; giá trị sản xuất theo giá hiện hành đạt 4.150 tỷ đồng, tăng 18,2% so với năm 2011 (chủ yếu là các sản phẩm quặng thô; xi măng; bê tông trộn sẵn; đá, cát sỏi các loại; gạch nung; in ấn; phát triển lưới điện…). Đối với lĩnh vực thương mại sẽ phấn đấu đạt tổng mức bán hàng hoá và doanh thu dịch vụ 11.200 tỷ đồng (tăng 13,3% so với năm 2011); kim ngạch xuất khẩu hàng hoá đạt 9 triệu USD (tăng 48,7% so với năm 2011)…

Đặc biệt, năm 2012, Sơn La sẽ tập trung dành vốn và huy động hơn 4.702 tỷ đồng vào các chương trình, dự án trọng điểm bao gồm: Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn Sơn La giai đoạn 2011-2015, có xét đến năm 2025; Quy hoạch phát triển hạ tầng thương mại nông thôn tỉnh Sơn La giai đoạn 2011-2020; Quy hoạch chi tiết các cụm công nghiệp Mường La, Quang Huy, Huy Hạ (huyện Phù Yên); Quy hoạch chi tiết điện lực các huyện, thành phố đến năm 2020; đồng thời triển khai thực hiện đề án tiêu thụ nông sản và cung ứng vật tư nông nghiệp; các dự án khai thác và chế biến khoáng sản trọng điểm; dự án khai thác gắn với Nhà máy Tuyển quặng sắt Mường Trai (quy mô 1.000 tấn/ngày); dự án đầu tư Nhà máy gang thép quy mô 500.000 tấn thép thỏi/năm… Bên cạnh đó, Sơn La cũng sẽ hỗ trợ thu hút đầu tư vào các dự án Nhà máy sản xuất Tre công nghiệp ở Mộc Châu; các Nhà máy cán bông, da giày ở Phù Yên;… Dự kiến trong năm cũng sẽ hoàn thành 06 dự án thuỷ điện vừa và nhỏ như Nậm Giôn; Chiềng Ngàm Thượng; Háng Đồng A1; Nậm Hoá 2; Suối Lừm 1; Háng Đồng A. Đặc biệt, Sở Công Thương sẽ hoàn thiện xây dựng đề án khuyến công gồm đào tạo lao động cho các cơ sở công nghiệp, nhất là công nghiệp mới; hỗ trợ chuyển giao ứng dụng thiết bị công nghệ mới, hiện đại vào các khâu sản xuất; đăng ký bản quyền thương hiệu đối với sản phẩm công nghiệp nông thôn có tiềm năng phát triển và tích cực hỗ trợ các cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn thành lập doanh nghiệp, lập dự án đầu tư phát triển, hỗ trợ các mô hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn nông thôn. …

Các giải pháp chủ yếu

Để hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch đề ra, Tỉnh Sơn La đã và đang tập trung các giải pháp: tăng cường nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực Công Thương; tích cực cải tiến công tác chỉ đạo, điều hành, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công tác thẩm định và cấp phép đầu tư; xây dựng hoàn thiện cơ chế tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp công nghiệp (về nguồn nguyên liệu, nhân lực, đào tạo lao động, thủ tục nhanh gọn, ưu đãi vay vốn…) để nâng cao năng lực cho các chủ đầu tư, đảm bảo tiến độ triển khai các dự án; khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư, đổi mới dây chuyền công nghệ chế biến sâu khoáng sản, sản xuất các sản phẩm hoàn chỉnh (sắt, đồng, phân bón, hoá chất…); tham mưu với UBND Tỉnh làm việc với ngành Điện đẩy nhanh quy hoạch và ưu tiên đầu tư lưới điện truyền tải để tiếp nhận điện từ các dự án thuỷ điện vừa và nhỏ; chú trọng công tác xử lý và bảo vệ môi trường trong các khu, cụm công nghiệp; … Và điều quan trọng là tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên của ngành Công Thương, đồng thời quan tâm tới việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đào tạo nghề gắn với nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp, ngành nghề tại các khu, cụm, điểm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn toàn Tỉnh…

Theo ông Nguyễn Duy Nhượng - Giám đốc Sở Công Thương Sơn La, bên cạnh sự cố gắng, nỗ lực của CBCNV ngành Công Thương thì điều quan trọng hiện nay là rất cần sự quan tâm giúp đỡ của UBND Tỉnh về bố trí vốn ngân sách, đảm bảo cho công tác quy hoạch, thu hút đầu tư, trong đó chú trọng hỗ trợ hạ tầng cho các cơ sở công nghiệp, cũng như công tác khuyến công. Đồng thời, UBND Tỉnh, các sở, ban ngành liên quan tạo điều kiện nhiều hơn nữa cho các chủ đầu tư triển khai các dự án công nghiệp trọng điểm có ảnh hưởng quan trọng tới thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh, trong đó có các dự án hạ tầng cụm công nghiệp; các dự án khai thác quặng sắt phục vụ Nhà máy Gang thép Sơn La; các dự án khai thác phục vụ Nhà máy Luyện đồng Tân Hợp – Mộc Châu, Nhà máy Luyện đồng Gia Phù – Phù Yên và một số dự án khác…

Với những giải pháp quan trọng trên, hy vọng năm 2012 sẽ là năm bản lề để ngành Công Thương Sơn La thực hiện thắng lợi Kế hoạch phát triển 5 năm (giai đoạn 2011-2015), góp phần xây dựng Sơn La sớm trở thành trung tâm kinh tế và văn hoá khu vực các tỉnh vùng Tây Bắc.
 

Mai Hương