
Ngày trước chỉ có khách quen quanh vùng dừng lại mua về dùng, dần dà, chất lượng sản phẩm và tiếng đồn về tương Cao Xá đã lan xa. Bây giờ khách ở xa cũng đến. Có người đi xe máy, mua một, vài chai về dùng, có cả khách đi ô tô mua một lúc từ năm bảy chai đến cả chục chai. Nhiều nhất là dịp lễ, tết khá đông cơ quan mua một lúc hàng trăm lít để chia cho anh em trong cơ quan ăn tết, biếu bạn bè... Đây là thứ đặc sản quê hương, làm ra từ nghề truyền thống. Đây là làng nghề đã được cấp chứng nhận từ cách đây hơn ba năm và là ít làng nghề sau khi khôi phục nghề, cấp giấy chứng nhận đã ăn nên làm ra, đang có cơ phát triển khá.
Đồng chí Tổ trưởng khuyến nông xã cho biết: Làng nghề tương Cao Xá hiện có trên 80 hộ, gần 120 lao động ở khu 15,16,17 tham gia sản xuất. Cả làng nghề một năm có thể sản xuất, tiêu thụ 150-160 ngàn lít tương. Riêng 6 tháng đầu năm làng tương Cao Xá đã sản xuất, tiêu thụ hơn 84 ngàn lít, đạt doanh thu trên 1,4 tỷ đồng. Trao đổi với một số hộ làm tương được biết: Nghề làm tương thu nhập không cao, nhưng túc tắc làm vẫn có tiền chi tiêu. Nguyên liệu để làm tương chủ yếu là gạo nếp, đỗ tương, muối trắng. Đây là nguyên liệu chủ yếu để tạo nên thứ nước chấm phổ biến khắp trong Nam ngoài Bắc, nhất là vùng đồng bằng Bắc Bộ. Song để có được tương ngon ngoài kỹ thuật tay nghề, còn nhờ vào thứ nước giếng trong, sạch có nhiều ở vùng Dục Mỹ.
Từ làng nghề chỉ có vài chục hộ làm quy mô nhỏ lẻ bán dạo quanh vùng, bây giờ làng tương Cao Xá đã có gần trăm hộ sản xuất tương quê Cao Xá bán nhiều tại địa phương, gửi bán ở nhiều quầy tại các chợ trong tỉnh, ngoài ra còn được một số thương lái vận chuyển đi xa hơn. Thời gian vừa qua tên tuổi tương Cao Xá lan xa, nhiều người, nhiều nơi đến mua, chất lượng khá ổn định.
Để quản lý tốt chất lượng và mở hướng tiêu thụ sản phẩm làng nghề vừa qua xã đã củng cố lại ban chỉ đạo 15 người, thành lập ba tiểu ban chỉ đạo quản lý, tiêu thụ sản phẩm. Trước hết là tiểu ban kiểm tra chất lượng gồm 7 người có chuyên môn cao, uy tín trong làng có trách nhiệm thẩm định đánh giá chất lượng sản phẩm của tất cả các hộ làm tương, không để sản phẩm kém chất lượng, nhất là sản phẩm nhái xâm nhập vào làng nghề. Tiểu ban thị trường thống nhất quản lý giá bán của tất cả các loại tương, không để phá giá. Cùng với xã quản lý chặt nhãn mác, giới thiệu sản phẩm rộng khắp trong và ngoài tỉnh. Tiểu ban chỉ đạo chung xúc tiến quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tiếp thị nguyên liệu, vốn, xây dựng kế hoạch định hướng sản xuất và chỉ đạo thống nhất bao bì, kiểu dáng… hướng tới làng nghề có nhiều hộ sản xuất, nhưng thẩm định chất lượng, thu gom tiêu thụ qua đầu mối các hộ lớn để quản lý được chất lượng và đảm bảo sự cân bằng trong phát triển. Để tạo điều kiện cho làng nghề phát triển xã giao cho HTX dịch vụ xây dựng quầy giới thiệu sản phẩm tại khu vực trung tâm xã. Với những bước đi thích hợp, vừa phát huy bản sắc làng nghề, vừa kết hợp yếu tố thị trường hy vọng làng nghề tương truyền thống Cao Xá ngày càng phát triển, góp phần xây dựng, gìn giữ bản sắc quê hương theo tinh thần "Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương".
Nguồn: TT Khuyến công & Tiết kiệm NL Phú Thọ