Từ đầu năm đến nay, hàng trăm doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản ở miền Trung thiếu nguyên liệu trầm trọng. Nhiều dây chuyền sản xuất phải tạm ngưng hoạt động, hàng nghìn công nhân không có việc làm…

Ông Nguýằ…n TỳºƠn Ngỏằc, Giám Ä‘ỏằ‘c Ban QỳºÊn lý và khai thác CỏºÊng cá Thỏằ Quang (thành phỏằ‘ Đà Nỏºàng), cho biỏº¿t, mỏºƠy tháng gỏºĐn Ä‘ây, trung bình 700 lặ°ỏằÊt tàu thuýằn ra vào cỏºÊng mỏằ—i tháng, giỏºÊm hặĂn 200 lặ°ỏằÊt so vỏằ›i cùng kỏằ³ năm ngoái. Lặ°ỏằÊng hàng hóa qua cỏºÊng giỏºÊm gỏºĐn 30% so vỏằ›i nhỏằ¯ng năm trặ°ỏằ›c, chỏằ‰ còn hặĂn 100 tỏºƠn mỏằ—i ngày (trặ°ỏằ›c Ä‘ây 150 - 180 tỏºƠn).

Chi phí tăng, nguyên liỏằ‡u giỏºÊm

Theo ông Ngỏằc, hiỏằ‡n có Ä‘ỏº¿n 80% nhà máy tỏºĂi KCN Dỏằ‹ch vỏằƠ thỏằĐy sỏºÊn Đà Nỏºàng sỏằ‘ng nhỏằ vào ngỳằ“n nguyên liỏằ‡u hỏºÊi sỏºÊn Ä‘ánh bỏº¯t trên biỏằƒn, nên hỏºĐu hỏº¿t doanh nghiỏằ‡p gỏºãp khó khăn.

Lý giỏºÊi tình trỏºĂng trên, các chỏằĐ tàu cho biỏº¿t, xăng dỏºĐu tăng giá, trong khi ngặ° dân không còn Ä‘ặ°ỏằÊc hỏằ— trỏằÊ nên nhiỏằu chỏằĐ tàu không có Ä‘iỏằu kiỏằ‡n Ä‘ánh bỏº¯t xa bỏằ. “Chúng tôi luôn cháy hàng vì sỏºÊn lặ°ỏằÊng khai thác thỏằi gian qua giỏºÊm mỏºĂnh. Mỏằ—i ngày chúng tôi chỏằ‰ thu Ä‘ặ°ỏằÊc 1 - 1,5 tỏºĂ mỏằ±c, giỏºÊm mỏằ™t nỏằưa so vỏằ›i thỏằi gian trặ°ỏằ›c, nên nhiỏằu Ä‘ặĂn vỏằ‹ phỏºÊi Ä‘ỏºãt hàng trặ°ỏằ›c cỏºÊ tỳºĐn mỏằ›i Ä‘ặ°ỏằÊc”, ngặ° dân Nguýằ…n Văn Hùng, trú Thỏằ Quang, SặĂn Trà, Đà Nỏºàng nói.
Ngoài viỏằ‡c thiỏº¿u nguyên liỏằ‡u, ông Trâè€n Văn Lièƒnh, Giaèm Ä‘ôèc Công ty thỏằĐy saè‰n ThuâèÊn Phặ°ặĂèc, Đaè€ Năèƒng còn lo lỏº¯ng khi chi phí Ä‘ỏºĐu vào Ä‘ỏằ“ng lúºĂt tăng nhặ° vỏằ‘n vay, cặ°ặĂèc vâèÊn taè‰i biêè‰n, Ä‘iêèÊn, nặ°ặĂèc, xăng dâè€u, lặ°ặĂng công nhân… “Năm 2009, doanh nghiỏằ‡p chiè‰ phaè‰i vay mặ°èc laèƒi suâèt trung biè€nh 0,53% mỏằ™t thaèng (Ä‘ặ°ặĂèÊc giỏºÊm 4% laèƒi suâèt hôèƒ trặĂèÊ ngăèn haèÊn). Nhặ°ng hiỏằ‡n giỏằ, lãi suâèt lên tỏằ›i 1,6 - 1,7%, làm giá thành sỏºÊn phỏºâm tăng 4 - 5%”, ông LÄânh tính toán.

Theo thỏằ‘ng kê cỏằĐa SỏằŸ Nông nghiỏằ‡p – Phát triỏằƒn nông thôn Đà Nỏºàng, hiỏằ‡n trên Ä‘ỏằ‹a bàn có gỏºĐn 20 doanh nghiỏằ‡p thỏằĐy sỏºÊn lỏằ›n nhỏằ, mỏằ—i ngày cỏºĐn ít nhỏºƠt 600 tỏºƠn nguyên liỏằ‡u. Ngành thỏằĐy sỏºÊn Ä‘ang khuýº¿n khích ngặ° dân tăng cặ°ỏằng năng lỏằ±c Ä‘ánh bỏº¯t trên biỏằƒn, thu hút tàu Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng khác vỏằ Đà Nỏºàng bán hỏºÊi sỏºÊn; các nhà máy mỏằŸ rỏằ™ng mỏºĂng lặ°ỏằ›i thu mua tỏºĂi nhiỏằu Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng... Tuy nhiên, theo Ä‘ỏºĂi diỏằ‡n các doanh nghiỏằ‡p, nhỏằ¯ng giỏºÊi pháp trên chỏằ‰ mang tính tình thỏº¿. “Vặ°ặĂn ra Ä‘ỏằ‹a phặ°ặĂng khác thu mua Ä‘âu có dỏằ…, bỏằŸi ỏằŸ Ä‘âu cÅâng có nhà máy chỏº¿ biỏº¿n hỏºÊi sỏºÊn”, ông Thái Hỏằ™i, Giám Ä‘ỏằ‘c Công ty TNHH Thái An (Đà Nỏºàng) nói.

Cỏº¯t Ä‘ặĂn hàng, bỏằ›t công nhân

Theo Ä‘ỏºĂi diỏằ‡n nhiỏằu doanh nghiỏằ‡p, tỏằô Ä‘ỏºĐu năm Ä‘ỏº¿n nay, dù Ä‘ặ°ỏằÊc các Ä‘ỏằ‘i tác Ä‘ỏºãt hàng nhặ°ng hỏằ vỏºôn chặ°a dám nhỏºưn do không tỏằ± chỏằĐ Ä‘ặ°ỏằÊc nguyên liỏằ‡u. Trong khi Ä‘ó, hàng nghìn công nhân chỏº¿ biỏº¿n thỏằĐy sỏºÊn thì nặĂm nỏằ›p lo âu vì lặ°ặĂng thỏºƠp và có thỏằƒ bỏằ‹ thôi viỏằ‡c bỏºƠt kỏằ³ lúc nào. Ông Nguýằ…n Văn Chín, Giám Ä‘ỏằ‘c Công ty Bỏº¯c Đỏºâu (Đà Nỏºàng), bỳằ“n bã nói: “Nhiỏằu tháng qua, lặ°ỏằÊng nguyên liỏằ‡u mỏằ—i ngày chặ°a Ä‘áp ỏằâng Ä‘ặ°ỏằÊc nỏằưa nhu cỏºĐu, công ty phỏºÊi húºĂt Ä‘ỏằ™ng cỏºĐm chỏằông. Chúng tôi phỏºÊi giỏºÊm tỏằô 400 lao Ä‘ỏằ™ng thặ°ỏằng xuyên xỳằ‘ng chỏằ‰ còn chặ°a Ä‘ỏºĐy 100 ngặ°ỏằi. Nhiỏằu hỏằÊp Ä‘ỏằ“ng xỳºƠt khỏºâu phỏºÊi hỏằĐy bỏằ”.

Theo tìm hiỏằƒu cỏằĐa phóng viên, hiỏằ‡n có khúºÊng gỏºĐn 100 doanh nghiỏằ‡p chỏº¿ biỏº¿n thỏằĐy sỏºÊn ỏằŸ các tỏằ‰nh miỏằn Trung rặĂi vào tình cỏºÊnh tặ°ặĂng tỏằ±, hặĂn 2.000 công nhân Ä‘ã nghỏằ‰ viỏằ‡c. Nhặ° Công ty thặ°ặĂng mỏºĂi tỏằ•ng hỏằÊp Phặ°ỏằ›c Tiỏº¿n (QỳºÊng Nam) phỏºÊi cho húºĂt Ä‘ỏằ™ng cỏºĐm chỏằông mỏằ™t sỏằ‘ dây chuýằn chỏº¿ biỏº¿n cá bò xỳºƠt sang Nhỏºưt, Hàn Qỳằ‘c, doanh thu xỳºƠt khỏºâu các tháng gỏºĐn Ä‘ây giỏºÊm 50%, chỏằ‰ Ä‘ỏºĂt khúºÊng hai triỏằ‡u USD.

Giaèm Ä‘ôèc Công ty thỏằĐy saè‰n ThuâèÊn Phặ°ặĂèc cho rỏº±ng, viỏằ‡c Ä‘ánh thỳº¿ vỏºôn còn ỏằŸ mỏằâc cao (30%) khiỏº¿n nhiỏằu doanh nghiỏằ‡p chỏº¿ biỏº¿n, xỳºƠt khỏºâu thỏằĐy sỏºÊn mỏằ›i nghÄâ Ä‘ỏº¿n bán mà không nghÄâ Ä‘ỏº¿n mua nguyên liỏằ‡u. Vùng nguyên liỏằ‡u mỏằ›i chỏằ‰ tỏºưp trung nỏằ™i Ä‘ỏằ‹a khiỏº¿n các doanh nghiỏằ‡p không có tính chỏằĐ Ä‘ỏằ™ng cao. Ông này kiỏº¿n nghỏằ‹: “Nên xem xét cho các doanh nghiỏằ‡p Ä‘ặ°ỏằÊc nhỏºưp nguyên liỏằ‡u Ä‘ỏằƒ vỏằôa kích thích sỏºÊn xỳºƠt, vỏằôa bỏºÊo vỏằ‡ ngặ°ỏằi tiêu dùng”.
 

Theo ĐỏºƠt Viỏằ‡t