Nhờ vào nguồn nguyên liệu dồi dào này mà các làng nghề chế biến bột gạo ở Đồng Tháp rất phát triển, đem lại nhiều việc làm cho người dân trong vùng. Bên cạnh đó, nhờ sự hỗ trợ của khuyến công mà nhiều cơ sở chế biến bột của làng nghề đã có thể nâng cấp dây chuyền sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới xuất khẩu, góp phần phát triển chuỗi giá trị lúa gạo của địa phương.

Ông Tư Nương, Cơ sở sản xuất bột lọc Tư Nương, thành phố Sa Đéc vẫn còn nhớ như in cái cảnh trước kia, để làm được 300kg bột lọc, 6 người trong gia đình ông phải dậy từ 3h sáng. Nhưng từ hơn 2 năm nay, sau khi được khuyến công địa phương hỗ trợ cải tiến công nghệ, những chiếc máy này đã tạo nên một cuộc cách mạng đối với người dân làng bột.

Điều đáng nói là ở xưởng sản xuất này, tiền đầu tư cho dây chuyền máy móc mất tất cả là gần một tỷ đồng, tiền hỗ trợ của khuyến công chỉ là 50 triệu đồng. Mặc dù vậy, theo ông Nương, động lực mà số tiền này đem lại mới là điều quan trọng nhất. Ông cho biết: Phải nói là tôi rất là mừng với số tiền 50 triệu đó, vì nó như là cái ngòi để nâng cái tinh thần cho tôi đầu tư thêm. Trước kia, thú thật là tôi cũng nhút nhát, muốn làm nhưng mình không có tiền. Thứ 2 là không biết có làm được không. Nhưng nhờ chính quyền hỗ trợ cho mình đi tham quan chỗ này chỗ kia, từ đó tôi mới mạnh dạn đầu tư. Nếu như trước kia một mẻ bột như thế này phải mất tới 3 tiếng đồng hồ thì giờ chỉ cần 20 phút. Rõ ràng là sự hỗ trợ của khuyến công đang giúp cho người dân làng nghề phát triển nghề của mình nhiều hơn.

Giờ thì một ngày, cơ sở Tư Nương sản xuất tới 4 tấn bột lọc. Còn nếu tính toàn bộ làng bột Tân Phú Đông, khoảng 60 tấn bột được xuất xưởng mỗi ngày. Nhưng không chỉ dừng ở việc giúp người dân làm bột nhanh hơn và nhiều hơn, những dây chuyền máy móc như thế này còn giúp nâng cao chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Đây cũng là lý do khiến toàn bộ số bột này đều được các nhà máy chế biến thực phẩm xuất khẩu tiêu thụ.
Ông Phạm Thanh Bình, Tổng giám đốc Công ty CP Thực phẩm Bích Chi, Sa Đéc, Đồng Tháp cho biết: Thành phố Sa Đéc có làng nghề sản xuất bột lọc hàng trăm năm nay và có những nét đặc trưng rất riêng. Chính vì vậy chúng tôi muốn kết hợp với người dân làng nghề để tạo nên những sản phẩm hủ tiếu, phở, bún, bánh phồng tôm. Từ sự kết hợp này mà sản phẩm bột của Sa Đéc phát triển được.

Chỉ tính riêng Công ty CP Thực phẩm Bích Chi, năm ngoái, doanh nghiệp (DN) đã tiêu thụ cho làng Tân Phú Đông hơn 20.000 tấn bột. Hiện nay, DN này đã sản xuất được hơn 180 nhãn hàng khác nhau từ nguyên liệu là bột gạo như bánh phở, hủ tiếu, bún gạo, miến, bánh tráng… Và các sản phẩm này đã có mặt ở khoảng 40 thị trường trên toàn thế giới.

Lãnh đạo thành phố Sa Đéc cho biết, với một làng xay sát, chế biến gạo xuất khẩu, một làng bột gạo và hàng loạt các nhà máy chế biến sản phẩm từ bột gạo. Giờ thì chuỗi giá trị lúa gạo của địa phương đã gần như khép kín.

“Cái chuỗi giá trị lúa gạo này thực sự là hiệu quả. Từ sản xuất chế biến gạo đến cái phụ phẩm của gạo là cái tấm. Người dân mua cái tấm ấy về chế biến ra bột. Rồi từ bột lại qua nhà máy để làm sản phẩm xuất khẩu. Nó đã thực sự tạo một mối liên kết vào chuỗi giá trị hạt gạo”. Ông Huỳnh Chí Cường, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Sa Đéc, Đồng Tháp cho biết.

Theo Ông Phạm Thanh Bình: Khi đưa hạt gạo vào chế biến thì giá trị gia tăng của hạt gạo tăng lên gấp nhiều lần. Gạo xuất khẩu trung bình chỉ khoảng 10.000 đồng/kg. Còn bánh phở xuất khẩu được 2 USD/kg, tương đương 44.000 đồng/kg. Việc tăng giá trị gia tăng gấp 4 lần đã giải quyết nhiều vấn đề. Thứ nhất là bán gạo sẽ không bị ép giá, thứ 2 tạo công ăn việc làm, thứ 3 nâng thu nhập cho địa phương và cuối cùng là tăng khả năng cạnh tranh của gạo VN khi hội nhập.

Hiện ngành Công Thương Đồng Tháp đang xúc tiến xây dựng thương hiệu cho làng nghề sản xuất bột để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Dự kiến, năm nay, riêng làng nghề sẽ tiêu thụ khoảng 40 nghìn tấn gạo cho nông dân. Trong khi thị trường xuất khẩu gạo đang bấp bênh, những chuỗi giá trị chế biến như thế này đang góp phần không nhỏ trong việc tăng giá trị gia tăng cho hạt gạo Việt Nam.

Bảo Khoa