Xã Quảng Văn, huyện Quảng Xương có diện tích cói nguyên liệu 30 ha.  Những năm qua, các hộ sản xuất ở đây đã đưa máy dệt chiếu vào sản xuất, thay thế việc sản xuất thủ công, phát triển các mặt hàng chiếu cói phục vụ thị trường nội địa. Thực hiện Chương trình khuyến công quốc gia, năm 2013, Trung tâm đã triển khai đề án hỗ trợ máy móc cho 4 cơ sở sản xuất tại địa phương. Với việc sản xuất bằng máy, sản lượng chiếu tăng gấp 30 lần so với dệt thủ công nên nhu cầu nguyên liệu trong xã tăng cao. Ông Hoàng Văn Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: UBND xã đã khuyến khích các hộ trồng cói áp dụng các biện pháp thâm canh tăng năng suất. Tuy nhiên, do các cơ sở sản xuất ở Quảng Văn đều là hộ cá thể, nên chính quyền và người dân địa phương hy vọng nhận được sự hỗ trợ nhiều hơn từ các chương trình khuyến công nhằm động viên, khuyến khích các hộ đầu tư máy móc hiện đại vào sản xuất cói, đồng thời, nâng cao năng lực quản lý, khả năng tiếp cận thị trường.

Các huyện Nga Sơn, Quảng Xương, Nông Cống có nghề sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ xuất khẩu từ nguyên liệu cói. Những năm gần đây, việc chế biến các sản phẩm từ cói phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa vẫn khá ổn định. Vì vậy, Trung tâm đã triển khai hàng chục lớp đào tạo lao động nghề cói, hỗ trợ máy móc, thiết bị, chủ yếu là máy dệt chiếu cho các cơ sở sản xuất nhằm khuyến khích các cơ sở này áp dụng khoa học - kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường. Ngoài hỗ trợ ngành cói, Trung tâm cũng đã hỗ trợ đào tạo nghề may công nghiệp cho một số địa phương trong tỉnh. Đây là ngành sản xuất mà tỉnh đang có lợi thế do có nguồn lao động dồi dào, đóng góp quan trọng vào giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.

Năm 2013, kinh phí từ nguồn khuyến công quốc gia chỉ hỗ trợ đào tạo 400 lao động ngành may, do đó, Trung tâm đã tích cực kết nối với Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp khu vực 1 (IPC 1) triển khai thêm các dự án đào tạo nghề may công nghiệp cho 700 lao động trong tỉnh. Bên cạnh đó, các chương trình khuyến công quốc gia và địa phương đã hỗ trợ đào tạo nghề cho hơn 2.000 lao động trong các ngành, nghề TTCN như: Rua móc, thêu ren, đính cườm, đan lẵng hoa, đèn lồng xuất khẩu, gia công cơ khí và sửa chữa thiết bị; hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị trong sản xuất chiếu cói chất lượng cao cho một số cơ sở sản xuất.

Theo ông Lê Trọng Cẩm, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và tiết kiệm năng lượng thì phát triển tiểu thủ công nghiệp nông thôn không thể mãi duy trì quy mô nhỏ lẻ mà cần phải đầu tư chiều sâu về thiết bị, công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm; bên cạnh đó phải gia tăng hàm lượng khoa học - kỹ thuật trong mỗi sản phẩm nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh lâu dài và bền vững cho một ngành kinh tế đầy tiềm năng. Chính vì thế, từ năm 2014, Trung tâm sẽ đa dạng hóa các hoạt động khuyến công, giảm đào tạo nghề, tập trung hỗ trợ mô hình trình diễn kỹ thuật,  hướng dẫn, hỗ trợ nâng cao năng lực quản lý, quản trị doanh nghiệp, tư vấn đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất mới, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ, máy móc, thiết bị hiện đại, nâng cao năng lực sản xuất, quản lý chất lượng sản phẩm và bảo vệ môi trường, các chương trình xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại để tìm kiếm thị trường cho các cơ sở TTCN.

Ngoài ra, công tác khuyến công cần lồng ghép với các chương trình, dự án, đề án quốc gia về đào tạo nghề, phát triển TTCN đang được triển khai trên địa bàn tỉnh để hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nâng cao tay nghề, khuyến khích người lao động trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, nhằm giải quyết lao động tại chỗ, tăng thu nhập, ổn định cuộc sống ở nông thôn. Đồng thời, tăng cường công tác hỗ trợ bồi dưỡng, đào tạo kiến thức quản trị kinh doanh cho người quản lý, tập huấn kiến thức về kỹ thuật, thiết kế mẫu mã sản phẩm cho thợ thủ công tại các cơ sở công nghiệp nông thôn và làng nghề.

Phan Nga