PV. Xin Ông cho biết, việc xây dựng kế hoạch để triển khai nhiệm vụ khuyến công hàng năm của Trung tâm được thực hiện như thế nào?

Ông Nguyễn Lương Bảy: Công tác xây dựng kế hoạch khuyến công hàng năm rất quan trọng, nó quyết định chất lượng các đề án cũng như đảm bảo tiến độ thực hiện kế hoạch kinh phí hàng năm được giao. Hàng năm vào tháng 6, trên cơ sở Quy chế của tỉnh về hoạt động khuyến công và định hướng phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT) của ngành, Trung tâm tham mưu Sở Công Thương có văn bản hướng dẫn các huyện/thị xã xây dựng kế hoạch khuyến công của năm sau, trong đó hướng dẫn những đối tượng, ngành nghề, địa bàn và các nội dung hoạt động khuyến công được ưu tiên tập trung hỗ trợ. Trong những năm gần đây, hoạt động khuyến công của Thừa Thiên Huế tập trung hỗ trợ đối với cơ sở tại các địa bàn điểm xây dựng nông thôn mới, những địa bàn còn khó khăn trong phát triển ngành nghề TTCN, các ngành nghề truyền thống cần ưu tiên bảo tồn và phát triển. Nội dung hoạt động, ưu tiên nâng cao năng lực sản xuất – kinh doanh cho các cơ sở công nghiệp nông thôn thông qua hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn ứng dụng công nghệ tiên tiến hoặc sản xuất sản phẩm mới; hỗ trợ đầu tư ứng dụng thiết bị tiên tiến vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; hỗ trợ nghiên cứu, cải tiến mẫu mã và nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm,…

PV. Theo đánh giá, nội dung hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật là một trong những nội dung hoạt động khuyến công được nhiều địa phương quan tâm. Việc xây dựng và triển khai thực hiện các đề án khuyến công về hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật được thực hiện ở Thừa Thiên Huế như thế nào? Các khó khăn, thuận lợi khi thực hiện những đề án này?

Ông Nguyễn Lương Bảy: Trong những năm gần đây hoạt động khuyến công địa phương tập trung vào hỗ trợ các cơ sở CNNT thực hiện các đề án về xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, ứng dụng thiết bị tiên tiến vào sản xuất, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật,… nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện cho các cơ sở CNNT nâng cao năng lực sản xuất, sản xuất sản phẩm mới và đa dạng hóa, cải tiến mẫu mã sản phẩm,… Cụ thể, năm 2012 đã hỗ trợ triển khai 11 đề án với tổng kinh phí thực hiện là 7.771 triệu đồng, trong đó kinh phí khuyến công hỗ trợ 705 triệu đồng. Một số đề án sau khi triển khai đã đem lại hiệu quả cao như đề án ứng dụng công nghệ tiên tiến trong máy sấy lúa SRA-10 của HTX nông nghiệp Thủy Thanh II, đề án xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất dầu tràm bằng hệ thống thiết bị chưng cất lôi cuốn hơi nước... Trong 9 tháng đầu năm 2013 đã tổ chức thẩm định và hỗ trợ cho 16 đề án, tập trung vào các lĩnh vực như: sản xuất chế biến nông lâm thủy sản, sản xuất cơ khí, ứng dụng thiết bị tiên tiến vào sản xuất sản phẩm mây tre, máy ép chất đốt từ trấu, xử lý mùi và khói lò trong chế biến mủ cao su v.v... trong đó tổng kinh phí khuyến công hỗ trợ là 764 triệu đồng.

Đối với nội dung này, trong quá trình hướng dẫn xây dựng kế hoạch và hồ sơ đề án đòi hỏi cán bộ khuyến công phải thường xuyên phối hợp với phòng Công Thương các địa phương bám sát cơ sở để hướng dẫn, tư vấn cho cơ sở CNNT. Thông qua hoạt động tư vấn này giúp cho cơ sở định hướng đúng trong đầu tư (cả về quy mô đầu tư, công nghệ - thiết bị, sản phẩm,...) và phù hợp với nguồn lực của cơ sở (trong điều kiện cơ sở CNNT còn nhiều hạn chế về khả năng quản trị sản xuất – kinh doanh), tạo niềm tin cho cơ sở CNNT trong triển khai thực hiện đề án. Đối với nội dung chuyển giao công nghệ thường rất khó áp dụng đối với cơ sở CNNT (do yêu cầu của các quy định theo Luật chuyển giao công nghệ) do đó tại địa phương, ngành Công Thương đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quy chế khuyến công đối với hoạt động này có thêm quy định về chuyển giao bí quyết công nghệ (mang tính bí quyết nhưng không có bản quyền công nghệ) với quy định đơn giản hơn nhằm dễ áp dụng trong thực tế.

PV. Để xây dựng và triển khai thực hiện được tốt đề án hỗ trợ xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật thì cần phải làm những gì? Các kiến nghị, đề xuất?

Ông Nguyễn Lương Bảy: Việc xây dựng đề án mô hình trình diễn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ và tiến bộ khoa học kỹ thuật muốn đạt hiệu quả cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: điều kiện về mặt bằng sản xuất, nguồn vốn, khả năng tiếp cận công nghệ, khả năng quản trị... của cơ sở CNNT. Hiện nay đa số các cơ sở CNNT thường dùng nhà ở để làm xưởng sản xuất hay đề nghị chính quyền hỗ trợ cho thuê mặt bằng thì công tác bàn giao, giải phóng mặt bằng thường triển khai chậm ảnh hưởng đến thời gian thực hiện đề án khuyến công. Ngoài ra công tác quy hoạch và đầu tư hạ tầng cơ sở cho các cụm công nghiệp và làng nghề ở khu vực nông thôn vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu cho các cơ sở sản xuất CNNT đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh.Các cơ sở CNNT đa số có quy mô sản xuất nhỏ, công nghệ thiết bị còn lạc hậu, manh mún và lao động thường chưa qua các trường lớp đào tạo nên thiếu kinh nghiệm quản lý, cơ hội tiếp cận nguồn vốn, công nghệ thiết bị, thông tin kinh doanh còn hạn chế, năng lực quản trị kinh doanh khá thấp. Vì vậy, cán bộ khuyến công cần thường xuyên bám sát để hướng dẫn, tư vấn cho các cơ sở CNNT có định hướng đúng trong quá trình đầu tư và phù hợp với nguồn lực của cơ sởhoặc hỗ trợ xử lý các vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai đề án. Bên cạnh đó, cần nâng cao số lượng và năng lực của cán bộ công tác khuyến công để đảm bảo có cán bộ đủ năng lực để hướng dẫn, tư vấn cho cơ sở định hướng đầu tư cũng như trong quá trình triển khai thực hiện.Mặt khác, với mức hỗ trợ theo quy định tối đa không quá 250 triệu đồng cho 01 mô hình trình diễn hay 100 triệu đồng cho đề án chuyển giao, ứng đụng máy móc thiết bị, công nghệ tiên tiến còn thấp nên chưa thu hút, khuyến khích các cơ sở CNNT tham gia đầu tư phát triển sản xuất, nhất là đối với các cơ sở CNNT hạn chế về nguồn vốn, vì vậy cần nâng mức hỗ trợ tương ứng với tỷ lệ đầu tư hoặc với đối với khu vực ưu tiên. Với nội dung chuyển giao công nghệ, do phải đáp ứng các yêu cầu quy định của Luật chuyển giao công nghệ nên các cơ sở CNNT khó thực hiện, vì vậy cần đơn giản hóa các quy định nhằm dễ áp dụng trong thực tế.

PV. Trân trọng cảm ơn Ông.

Ban Biên tập bản tin Khuyến công